Miejska wyspa ciepła: powszechne i coraz bardziej uciążliwe zjawisko

Miejska wyspa ciepła
Miejska wyspa ciepła
NASA
Miejska wyspa ciepłaNASA

Miejska wyspa ciepła to zjawisko meteorologiczne, które charakteryzuje się wyższą temperaturą panującą w mieście niż na innych okolicznych terenach. Wpływa ona na zmianę ważnych czynników, takich jak temperatura, pochłanianie promieniowania słonecznego bądź jego odbijanie (albedo), spadek prędkości wiatru oraz obniżenie wilgotności powietrza. Nowe badania przeprowadzone przez Uniwersytet Yale w Connecticut po raz pierwszy pokazują, dlaczego miejska wyspa ciepła (MWC) jest zjawiskiem powszechnym i jak może ona wpłynąć na zdrowie mieszkańców aglomeracji.

W badaniu uczestniczyło 65 miast z Ameryki Północnej. Naukowcy odkryli, że wyższa temperatura w miastach spowodowana jest przez uwalnianie ciepła do dolnej warstwy atmosfery w procesie konwekcji (ruch powietrza, spowodowany różnicami temperatur: cieplejsze, a więc lżejsze powietrze wypychane jest do góry, cięższe, chłodniejsze znajduje się tuż nad powierzchnią). Jest to główny czynnik powstawania MWC. Zabudowa dodatkowo potęguje to zjawisko, ponieważ wiatr napotyka na swojej drodze więcej przeszkód niż ma to miejsce na otwartym terenie z roślinnością. Powietrze napotyka na przeszkody i nie może swobodnie przemieszczać się i mieszać się w mieście, więc temperatura wolniej tam spada. Przez wiele lat naukowcy uważali, że to zjawisko powstaje na skutek zmniejszenia powierzchni parowania, między innymi przez usunięcie roślinności z przestrzeni miejskiej.

Problem dla zdrowia

Wpływ procesu konwekcji dotkliwy jest zwłaszcza w wilgotnym klimacie. W Atlancie w Georgii i w Nashville w Tennessee średnia różnica temperatury w mieście i poza nim wynosi powyżej 3 st. C.

- Zjawisko MWC może mieć wpływ na zdrowie ludzkie w miastach na całym świecie, ponieważ średnia temperatura nadal rośnie i coraz więcej ludzi przenosi się do aglomeracji - powiedział Xuhui Lee, jeden z autorów badania, profesor meteorologii ze Studiów Leśnych i Środowiskowych na Uniwersytecie Yale - Warunki klimatyczne nie wzmacniają efektu miejskiej wyspy ciepła. Jednak w wilgotnym klimacie fale upałów mogą spowodować większe straty na zdrowiu, ponieważ efekt MWC powoduje podniesienie i tak już wysokich temperatur. To jest ogromny problem z punktu widzenia zdrowia publicznego - dodał Lee

Albedo

Od wielu lat naukowcy badają przyczyny powstawania miejskich wysp ciepła. Oprócz zmian konwekcji, biorą pod uwagę również albedo, które zmienia się na skutek działalności ludzkiej w przestrzeni miejskiej. Albedo to parametr określający zdolność odbijania promieni słonecznych przez daną powierzchnię; ciemniejsze barwy pochłaniają promieniowanie, więc bardziej się nagrzewają, a jaśniejsze odbijają. Ważna jest również struktura powierzchni - gładkie są w całości nastawione na słońce, chropowate ma zróżnicowane albedo, zależności od kąta padania promieni słonecznych. Ciemne budynki i asfalt chłoną więcej ciepła niż rośliny i gleba.

Badania nad miejska wyspą ciepła

Wykorzystując dane pochodzące z satelity, dotyczące temperatury powierzchni ziemi i roślinności w miastach Stanów Zjednoczonych i Kanady, naukowcy wyliczyli średnie różnice temperatur pomiędzy miastami i okolicznymi obszarami niezabudowanymi w ciągu dnia i w nocy. Wykorzystywali również szereg danych takich jak gęstość powietrza do ustalenia wartości głównych czynników (promieniowanie, konwekcja, ciepło wytwarzane przez człowieka) i ich wpływu na zmianę temperatury MSW.

Architektura w mieście podnosi temperaturę

Wyniki badań potwierdziły pogląd, że nie klimat lokalny, a działanie człowieka wpływa na wyższą temperaturę, zwłaszcza nocą. Naukowcy odkryli, że w ciągu dnia dominującym czynnikiem, który wpływa na zjawisko miejskiej wyspy ciepła, jest osłabiona konwekcja w miastach, a szczególnie w zlokalizowanych w gorącym, wilgotnym klimacie. W tych miejscach gładka powierzchnia budynków mniej sprzyja krążeniu ciepła niż powierzchnia roślinna. Efektywność konwekcji w klimacie wilgotnym w miastach zmniejsza się o 58 proc.

Roślinność ma największe znaczenie

- Grubsze warstwy roślinności wpływają na turbulencyjne zawirowania powietrza, które usuwają ciepło z atmosfery - powiedział Lei Zhao, doktorant ze Studiów Leśnych i Środowiskowych na Uniwersytecie Yale - W miejscu gdzie jest gładki obszar, występuje słabsza konwekcja i ciepło zostaje uwięzione na nagrzanej powierzchni - dodał.

Kluczowa rola konwekcji

Konwekcja w suchszych miastach również jest osłabiona, ale występują tam inne konsekwencje. Południowo-wschodnie obszary USA z typową niską roślinnością również gorzej rozpraszają ciepło. Skutkiem tego w mieście temperatura różni się od tej panującej w obszarach przyległych: w aglomeracji jest wyższa o około 1,5 st. C. Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie "Nature" 10 lipca.

Autor: mab/mj / Źródło: science daily

Źródło zdjęcia głównego: NASA

Pozostałe wiadomości

Pogoda na Wielkanoc 2024. Jaka aura będzie towarzyszyła nam w święta? Najnowsza prognoza pogody wskazuje, że temperatura miejscami sięgnie 25 stopni Celsjusza. Nie wszędzie ciepła pogoda pójdzie w parze z warunkami zachęcającymi do spędzania czasu na świeżym powietrzu. Mogą pojawić się burze.

Pogoda na Wielkanoc 2024. Eksplozja ciepła na święta

Pogoda na Wielkanoc 2024. Eksplozja ciepła na święta

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Alerty IMGW przed silnym wiatrem zostały wydane w części kraju. W Wielki Piątek niebezpiecznie może być do późnych godzin wieczornych. Jak wynika z prognozy zagrożeń, również kolejne dni mogą przynieść powrót silnych podmuchów.

Uwaga na silny wiatr. IMGW ostrzega

Uwaga na silny wiatr. IMGW ostrzega

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

W Tatrach obowiązuje drugi, umiarkowany stopień zagrożenia lawinowego. Wieje też halny, przez który nie kursuje kolejka na Kasprowy Wierch. Mimo słonecznej pogody należy pamiętać, że w wyższych partiach panują wciąż warunki zimowe.

Halny w Tatrach. Kolejka na Kasprowy Wierch nie kursuje

Halny w Tatrach. Kolejka na Kasprowy Wierch nie kursuje

Źródło:
TPN, PKL Kasprowy Wierch, tvnmeteo.pl

Burza Nelson przechodzi nad Hiszpanią, przynosząc ze sobą silne podmuchy wiatru i wysokie fale. Jak podały lokalne media, w czwartek zginęły co najmniej cztery osoby, które zostały porwane przez wzburzone fale morskie. Groźna aura utrzyma się co najmniej do Wielkanocy.

Cztery osoby zginęły w morskich falach

Cztery osoby zginęły w morskich falach

Źródło:
El Pais, AEMET, tvnmeteo.pl

Jamniki nie będą zakazane w Niemczech. Miłośnicy rasy obawiali się, że będzie to efekt ustawy zakazującej hodowli psów z "nieprawidłowościami układu kostnego". Jak wyjaśnili przedstawiciele rządu, żadna rasa nie zostanie zakazana - celem nowych przepisów będzie ukrócenie praktyk, które przyczyniały się do cierpienia zwierząt.

Jamniki uratowane. "Będą zawsze, tylko nie z łapami długości centymetra"

Jamniki uratowane. "Będą zawsze, tylko nie z łapami długości centymetra"

Źródło:
BBC, tvnmeteo.pl

Kometa 12P/Pons-Brooks, nazywana także "Matką smoków", jest widoczna na nieboskłonie. Obiekt właśnie zbliża się do Słońca i Ziemi, a najlepszy moment na jego obserwację przypadnie w weekend. Warto wykorzystać ostatnią szansę na podziwianie komety, ponieważ na kolejną będziemy musieli poczekać ponad 70 lat.

Ostatni dzwonek na obserwację "Matki smoków"

Ostatni dzwonek na obserwację "Matki smoków"

Źródło:
PAP, ESA

Podwójne trzęsienie ziemi nawiedziło Grecję. W piątek rano w okolicach Peloponezu zanotowano wstrząsy o magnitudzie 5,7 oraz 4,0. Jak przekazały lokalne media, wibracje odczuwalne były także w Atenach.

Podwójne trzęsienie ziemi w Grecji

Podwójne trzęsienie ziemi w Grecji

Źródło:
EMSC, kathimerini.com, gr.euronews.com

Piątkowy poranek w prawie całym kraju przyniósł pogodną aurę, chociaż miejscami nadal mocno wiało. Jak wyjaśniła synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek, sprzyjające warunki będą towarzyszyć nam przez cały dzień, chociaż niewykluczone, że miejscami słabo pokropi deszcz.

Ciepło wyprosi chłód znad Polski

Ciepło wyprosi chłód znad Polski

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. Piątek 29.03 przyniesie dużą ilość słońca. Opadów deszczu spodziewamy się w nielicznych miejscach i będą one słabe. Wiatr w porywach powieje mocno.

Pogoda na dziś - piątek 29.03. Słońce, ciepło, ale i silny wiatr

Pogoda na dziś - piątek 29.03. Słońce, ciepło, ale i silny wiatr

Źródło:
tvnmeteo.pl

Lodu na biegunach w wyniku zmian klimatycznych stopiło się już tak dużo, że wpłynęło to na ruch obrotowy Ziemi. Nasza planeta zwolniła - wynika z najnowszej analizy opublikowanej na łamach "Nature". Ma to znaczenie dla tego, jak odmierzamy czas.

Ziemia spowolniła, bo stopiło się zbyt dużo lodu. To może wpływać na odmierzanie czasu

Ziemia spowolniła, bo stopiło się zbyt dużo lodu. To może wpływać na odmierzanie czasu

Źródło:
CNN, nature.com, tvnmeteo.pl

Chmura pyłu znad Sahary zawisła w czwartek nad Atenami. Wiele osób skarżyło się na trudności w oddychaniu. Sytuację pogorszyła wyjątkowo wysoka temperatura powietrza. Lekarze zaapelowali, by unikać przebywania na zewnątrz.

Ateny za brudną zasłoną. Ludzie zgłaszali problemy z oddychaniem

Ateny za brudną zasłoną. Ludzie zgłaszali problemy z oddychaniem

Źródło:
AFP, ENEX

Dwa pasące się łosie, w tym jeden o nietypowym, białym umaszczeniu, sfilmowała Reporterka 24 pod Giżyckiem (woj. warmińsko-mazurskie). - To pierwsza odnotowana obserwacja łosia o takim umaszczeniu w historii. Jest to więc bardzo rzadki okaz - stwierdził Sławomir Kowalczyk z Nadleśnictwa Giżycko. Nagranie otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Dwa łosie na wypasie, jeden z nich był "bardzo rzadki"

Dwa łosie na wypasie, jeden z nich był "bardzo rzadki"

Źródło:
Kontakt 24, tvnmeteo.pl

Król ludu Maorysów wezwał do nadania wielorybom podobnych praw do istot ludzkich, aby zwiększyć ochronę tych ogromnych i majestatycznych zwierząt. Kilka lat temu w Nowej Zelandii osobowość prawną przyznano górze i rzece.

Chcą, by wieloryby miały takie prawa jak ludzie

Chcą, by wieloryby miały takie prawa jak ludzie

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Nadchodzi Wielkanoc, której nieodłączną tradycją jest dekorowanie jajek. Część z nas decyduje się na używanie do tego barwników dostępnych w niemal każdym sklepie spożywczym, niektóre z nich zawierają jednak szkodliwe dla zdrowia substancje chemiczne. Badacze przypominają, że do przygotowania pisanek lepiej użyć naturalnych środków, które możemy znaleźć w swojej kuchni.

Czym malować jajka, żeby sobie nie zaszkodzić?

Czym malować jajka, żeby sobie nie zaszkodzić?

Źródło:
PAP

Osoby cierpiące na prozopometamorfopsję mogą postrzegać twarze innych ludzi jako zdeformowane i demoniczne. Amerykańskim badaczom udało się zrekonstruować sposób, w jaki jeden z pacjentów widzi świat. Jak przekazali, osoby cierpiące na tę chorobę często spotykają się z niezrozumieniem ze strony najbliższych i służby zdrowia.

Zamiast twarzy widzą demony. "Nagle wszyscy wyglądają jak z horroru"

Zamiast twarzy widzą demony. "Nagle wszyscy wyglądają jak z horroru"

Źródło:
PAP, Dartmouth College, Understanding PMO, Smithsonian Magazine

W wielu miejscach Hiszpanii spadł śnieg. Dla miłośników nart, którzy wybierają się na święta w góry Sierra Nevada, to bardzo dobra wiadomość.

Do Hiszpanii wróciła zima

Do Hiszpanii wróciła zima

Źródło:
ENEX

Trzęsienie ziemi nawiedziło północno-wschodnie Włochy. Miało magnitudę 5 - podało Europejsko-Śródziemnomorskie Centrum Sejsmologiczne (EMSC). Wstrząsy były odczuwalne także poza Włochami.

Nocne trzęsienie ziemi we Włoszech. Odczuto je także poza granicami kraju

Nocne trzęsienie ziemi we Włoszech. Odczuto je także poza granicami kraju

Źródło:
USGS, corriere.it

Do ośrodka ratującego dzikie zwierzęta w Knutsford w Wielkiej Brytanii zgłosiła się w ubiegłym tygodniu kobieta zaniepokojona stanem jeża, którego poprzedniego wieczora znalazła na poboczu drogi. Jak wyjaśniła, zwierzę przez całą noc nie tylko nie tknęło karmy, jaką mu podała, ale też nie ruszyło się nawet o milimetr. Jeż okazał się pomponem od czapki.  

Całą noc opiekowała się znalezionym jeżem. Okazało się, że to pompon  

Całą noc opiekowała się znalezionym jeżem. Okazało się, że to pompon  

Źródło:
Independent, BBC, TVN24.pl

Strażacy walczą z pożarami lasów w różnych częściach Meksyku. Zginęło kilka osób. Tylko przez dwa tygodnie tego miesiąca ogień strawił obszar o powierzchni ponad 13 tysięcy hektarów.

Szaleją pożary, jest kilkoro zabitych

Szaleją pożary, jest kilkoro zabitych

Źródło:
Reuters, infobae.com, AP, tvnmeteo.pl

Wielkimi krokami zbliżają się Święta Wielkanocne. Na stołach królować będą jajka. Ile możemy ich zjeść?

Ile jajek można jeść tygodniowo?

Ile jajek można jeść tygodniowo?

Źródło:
PAP

Korzystając z samochodu, w każdej sytuacji chcemy pokonać naszą trasę komfortowo i bezpiecznie oraz liczyć na niezawodność naszego pojazdu. Wpływ na to ma wiele czynników, do których należy oczywiście także to, jakie paliwa wlewamy do zbiornika w trakcie wizyt na stacjach benzynowych. Dziś przedstawimy powody, dla których warto - oczywiście jeśli jeszcze tego nie robimy - zacząć tankować paliwa premium marki MOL.

Potrójny efekt działania paliwa w twoim samochodzie

Potrójny efekt działania paliwa w twoim samochodzie

Astronomowie donoszą o nowym odkryciu w pobliżu supermasywnej czarnej dziury, znajdującej się w centrum Drogi Mlecznej. Zaobserwowana została tam obecność silnych spiralnych pól magnetycznych, która jest zaskakująco podobna do struktury wokół czarnej dziury w innej galaktyce - poinformowało Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO). Odkrycia dokonano dzięki nowemu obrazowi, dostarczonemu przez Teleskop Horyzontu Zdarzeń.

Odkryto silne spiralne pola magnetyczne w pobliżu czarnej dziury w Drodze Mlecznej

Odkryto silne spiralne pola magnetyczne w pobliżu czarnej dziury w Drodze Mlecznej

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl, ESO

Kraina Wygasłych Wulkanów trafiła w środę na listę Światowych Geoparków UNESCO. Położony w Sudetach geopark to już trzecie wyróżnione w ten sposób miejsce na terenie naszego kraju. - Potwierdza to, że Polska może poszczycić się dziedzictwem geologicznym o międzynarodowym znaczeniu - powiedziała dr Katarzyna Szadkowska, kierowniczka Pracowni Geologii Złożowej i Środowiskowej w Oddziale Dolnośląskim PIG-PIB we Wrocławiu.

Geopark z Polski trafił na listę UNESCO

Geopark z Polski trafił na listę UNESCO

Źródło:
PAP

Ekspozycja na sztuczne i jasne światło nocą może zwiększać ryzyko udaru mózgu oraz innych chorób naczyniowych mózgu - poinformowali naukowcy z Uniwersytetu Zhejiang w Chinach. Dodali, że podobne działanie ma narażenie na zanieczyszczone powietrze.

Sztuczne światło może zwiększać ryzyko udaru

Sztuczne światło może zwiększać ryzyko udaru

Źródło:
PAP, ahajournals.org

Himalaiści wspinający się na Mount Everest od tego roku będą musieli zabierać swoje kupy ze zbocza góry. To część inicjatywy lokalnych związków wspinaczkowych i nepalskich gmin, która ma na celu walkę z zanieczyszczeniem na najwyższym szczycie świata. Każdy wspinacz otrzyma wyposażenie pomagające mu uporać się z tym problemem.

Nie będzie można zostawiać kupy na Mount Evereście

Nie będzie można zostawiać kupy na Mount Evereście

Źródło:
CNN, The Guardian

Zastrzelono niedźwiedzia, który w połowie marca ranił pięć osób w Liptowskim Mikułaszu na Słowacji - poinformował w środę Tomasz Taraba, minister środowiska. Do identyfikacji zwierzęcia użyto drona oraz zdjęć i filmów.

Zastrzelono niedźwiedzia, który ranił pięć osób w Liptowskim Mikułaszu

Zastrzelono niedźwiedzia, który ranił pięć osób w Liptowskim Mikułaszu

Źródło:
PAP

Niesporczaki, maleńkie bezkręgowce, słyną z tego, że potrafią przetrwać w ekstremalnych warunkach. Międzynarodowy zespół badaczy odkrył, że białka tych stworzeń mogą spowalniać procesy zachodzące w ludzkich komórkach.

Czy wieczną młodość będziemy zawdzięczać niesporczakom?

Czy wieczną młodość będziemy zawdzięczać niesporczakom?

Źródło:
sciencedaily.com, uwyo.edu

Jeleń o imieniu Isaia, który stał się maskotką Cortiny d'Ampezzo, został przetransportowany do oddalonego od włoskiej miejscowości lasu - podały lokalne media. Zwierzę zasłynęło wizytami na miejscowym targowisku, gdzie chodziło między straganami w poszukiwaniu jedzenia.

Jeleń bywał częstym gościem na targu we Włoszech. Trzeba było go wywieźć do lasu

Jeleń bywał częstym gościem na targu we Włoszech. Trzeba było go wywieźć do lasu

Źródło:
PAP, ansa.it