Nadci膮ga nag艂e ocieplenie stratosferyczne

Jak wygl膮da nag艂e ocieplenie stratosferyczne
Jak wygl膮da nag艂e ocieplenie stratosferyczne
Met Office
Jak wygl膮da nag艂e ocieplenie stratosferyczneMet Office

W wy偶szych warstwach atmosfery dojdzie do zmiany kierunk贸w pr膮d贸w strumieniowych. Skutkuje to och艂odzeniem w cz臋艣ci Europy. Zjawisko wyst臋puje pod nazw膮 "nag艂ego ocieplenia stratosferycznego" i zdarza si臋 raz na kilka lat.

Brytyjscy meteorolodzy z Met Office przewiduj膮, 偶e w nadchodz膮cych dniach nast膮pi wielka zmiana w atmosferze w rejonach polarnych. Na pocz膮tku marca dojdzie do zjawiska, kt贸re okre艣lane jest jako nag艂e ocieplenie stratosferyczne.

Nag艂e ocieplenie stratosferyczne (ang. Sudden Stratospheric Warming, w skr贸cie SSW) to zjawisko nast臋puje wtedy, gdy w stratosferze (druga od do艂u warstwa atmosfery, mi臋dzy troposfer膮 a mezosfer膮), na wysoko艣ci oko艂o 50 km od powierzchni Ziemi, dochodzi do zmiany kierunku i pr臋dko艣ci wiania pr膮d贸w strumieniowych (jet stream贸w).

- Nag艂e ocieplenie stratosferyczne pojawia si臋 wysoko w atmosferze i powoduje odwr贸cenie przebiegu wiatru w pr膮dach strumieniowych - powiedzia艂 Adam Scaife, specjalista do prognoz d艂ugoterminowych w Met Office.

Zmiana kierunku wiatr贸w, ocieplenie w stratosferze

Powietrze w pr膮dach strumieniowych przemieszcza si臋 g艂贸wnie z zachodu na wsch贸d. Gdzieniegdzie zakr臋ca i tworzy si臋 przep艂yw z po艂udnia lub p贸艂nocy. Jednak raz na jaki艣 czas si艂y w wy偶szych warstwach atmosfery kompletnie odwracaj膮 kierunek przep艂ywu powietrza z zachodniego na wschodni. Wskutek zmiany kierunku wiatr贸w powietrze "艣ciska si臋", wydzielaj膮c przy tym energi臋 i tym samym ocieplaj膮c si臋. Dlatego temperatura w stratosferze nagle wzrasta o 30-50 stopni Celsjusza w kilka dni. Kolejnym skutkiem anomalii jest os艂abienie wiru polarnego.

Kszta艂tuje pogod臋

Powietrze, kt贸re kr膮偶y w pr膮dach strumieniowych mo偶e si臋 przedosta膰 do ni偶szych warstw atmosfery i wp艂yn膮膰 na nasz膮 codzienn膮 pogod臋. Dzieje si臋 tak, poniewa偶 jet stream znad Atlantyku przemieszcza si臋 na po艂udnie i s艂abnie.

- Zjawisko to mo偶e tak偶e wp艂ywa膰 na pogod臋 w przypowierzchniowej warstwie atmosfery - twierdzi Scaife. - Ch艂odne powietrze ze wschodnich region贸w Europy przemieszcza si臋 na zach贸d nad p贸艂nocn膮 Europ臋 i dociera a偶 do Wielkiej Brytanii, gdzie zazwyczaj robi si臋 wtedy ch艂odniej - doda艂.

Rzadkie zjawisko przynosi och艂odzenie

Nag艂e ocieplenie stratosferyczne zdarza si臋 przeci臋tnie raz na kilka lata. Ostatnio w 2013 roku skutkowa艂o ch艂odnym ko艅cem zimy. Jednak meteorolodzy uspokajaj膮, 偶e tegoroczne zjawisko nie b臋dzie tak silne, jak to sprzed trzech lat, ale wp艂ynie na pogod臋 w Wielkiej Brytanii w nast臋pnych kilku tygodniach. W mediach na Wyspach Brytyjskich pojawi艂y si臋 ostrze偶enia, 偶e SSW jest przes艂ank膮 艣nie偶nych 艣wi膮t Wielkanocnych. Meteorolodzy z Met Office studz膮 emocje twierdz膮c, 偶e jest jeszcze za wcze艣nie, 偶eby tego dowie艣膰.

Autor: AD/rp / 殴r贸d艂o: Met Office

殴r贸d艂o zdj臋cia g艂贸wnego:聽Met Office

Pozosta艂e wiadomo艣ci

Pogoda na Wielkanoc 2024. 艢wi臋ta zapowiadaj膮 si臋 bardzo ciep艂o. Temperatura b臋dzie przekracza膰 20 stopni Celsjusza. Nie zabraknie s艂o艅ca, niestety jest te偶 du偶e ryzyko, 偶e pojawi膮 si臋 burze.

Pogoda na Wielkanoc 2024. Mo偶e by膰 blisko rekordu ciep艂a

Pogoda na聽Wielkanoc 2024. Mo偶e by膰 blisko rekordu ciep艂a

Aktualizacja:
殴r贸d艂o:
tvnmeteo.pl

Podw贸jne trz臋sienie ziemi nawiedzi艂o Grecj臋. W pi膮tek rano w okolicach Peloponezu zanotowano wstrz膮sy o magnitudzie 5,7 oraz 4,0. Jak przekaza艂y lokalne media, wibracje odczuwalne by艂y tak偶e w Atenach.

Podw贸jne trz臋sienie ziemi w Grecji

Podw贸jne trz臋sienie ziemi w聽Grecji

殴r贸d艂o:
EMSC, kathimerini.com, gr.euronews.com

Jamniki nie b臋d膮 zakazane w Niemczech. Mi艂o艣nicy rasy obawiali si臋, 偶e b臋dzie to efekt ustawy zakazuj膮cej hodowli ps贸w z "nieprawid艂owo艣ciami uk艂adu kostnego". Jak wyja艣nili przedstawiciele rz膮du, 偶adna rasa nie zostanie zakazana - celem nowych przepis贸w b臋dzie ukr贸cenie praktyk, kt贸re przyczynia艂y si臋 do cierpienia zwierz膮t.

Jamniki uratowane. "B臋d膮 zawsze, tylko nie z 艂apami d艂ugo艣ci centymetra"

Jamniki uratowane. "B臋d膮 zawsze, tylko聽nie聽z聽艂apami d艂ugo艣ci centymetra"

殴r贸d艂o:
BBC, tvnmeteo.pl

IMGW wyda艂 prognoz臋 ostrze偶e艅 meteorologicznych. Kolejne dni przynios膮 kolejne silne podmuchy wiatru, szczeg贸lnie na po艂udniu. Sprawd藕, jakie pogodowe niebezpiecze艅stwa czekaj膮 na nas w okresie 艣wi膮t wielkanocnych.

W Wielkanoc mog膮 powr贸ci膰 wichury. Prognoza alert贸w IMGW

W聽Wielkanoc mog膮 powr贸ci膰 wichury. Prognoza alert贸w IMGW

殴r贸d艂o:
IMGW

Pi膮tkowy poranek w prawie ca艂ym kraju przyni贸s艂 pogodn膮 aur臋, chocia偶 miejscami nadal mocno wia艂o. Jak wyja艣ni艂a synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyzio艂ek, sprzyjaj膮ce warunki b臋d膮 towarzyszy膰 nam przez ca艂y dzie艅, chocia偶 niewykluczone, 偶e miejscami s艂abo pokropi deszcz.

Ciep艂o wyprosi ch艂贸d znad Polski

Ciep艂o wyprosi ch艂贸d znad Polski

殴r贸d艂o:
tvnmeteo.pl

Pogoda na dzi艣. Pi膮tek 29.03 przyniesie du偶膮 ilo艣膰 s艂o艅ca. Opad贸w deszczu spodziewamy si臋 w nielicznych miejscach i b臋d膮 one s艂abe. Wiatr w porywach powieje mocno.

Pogoda na dzi艣 - pi膮tek 29.03. S艂o艅ce, ciep艂o, ale i silny wiatr

Pogoda na聽dzi艣 - pi膮tek 29.03. S艂o艅ce, ciep艂o, ale聽i聽silny wiatr

殴r贸d艂o:
tvnmeteo.pl

Lodu na biegunach w wyniku zmian klimatycznych stopi艂o si臋 ju偶 tak du偶o, 偶e wp艂yn臋艂o to na ruch obrotowy Ziemi. Nasza planeta zwolni艂a - wynika z najnowszej analizy opublikowanej na 艂amach "Nature". Ma to znaczenie dla tego, jak odmierzamy czas.

Ziemia spowolni艂a, bo stopi艂o si臋 zbyt du偶o lodu. To mo偶e wp艂ywa膰 na odmierzanie czasu

Ziemia spowolni艂a, bo聽stopi艂o si臋 zbyt du偶o lodu. To聽mo偶e wp艂ywa膰 na聽odmierzanie czasu

殴r贸d艂o:
CNN, nature.com, tvnmeteo.pl

Chmura py艂u znad Sahary zawis艂a w czwartek nad Atenami. Wiele os贸b skar偶y艂o si臋 na trudno艣ci w oddychaniu. Sytuacj臋 pogorszy艂a wyj膮tkowo wysoka temperatura powietrza. Lekarze zaapelowali, by unika膰 przebywania na zewn膮trz.

Ateny za brudn膮 zas艂on膮. Ludzie zg艂aszali problemy z oddychaniem

Ateny za聽brudn膮 zas艂on膮. Ludzie zg艂aszali problemy z聽oddychaniem

殴r贸d艂o:
AFP, ENEX

Dwa pas膮ce si臋 艂osie, w tym jeden o nietypowym, bia艂ym umaszczeniu, sfilmowa艂a Reporterka 24 pod Gi偶yckiem (woj. warmi艅sko-mazurskie). - To pierwsza odnotowana obserwacja 艂osia o takim umaszczeniu w historii. Jest to wi臋c bardzo rzadki okaz - stwierdzi艂 S艂awomir Kowalczyk z Nadle艣nictwa Gi偶ycko. Nagranie otrzymali艣my na Kontakt 24.

Dwa 艂osie na wypasie, jeden z nich by艂 "bardzo rzadki"

Dwa 艂osie na聽wypasie, jeden z聽nich by艂 "bardzo rzadki"

殴r贸d艂o:
Kontakt 24, tvnmeteo.pl

Kr贸l ludu Maorys贸w wezwa艂 do nadania wielorybom podobnych praw do istot ludzkich, aby zwi臋kszy膰 ochron臋 tych ogromnych i majestatycznych zwierz膮t. Kilka lat temu w Nowej Zelandii osobowo艣膰 prawn膮 przyznano g贸rze i rzece.

Chc膮, by wieloryby mia艂y takie prawa jak ludzie

Chc膮, by聽wieloryby mia艂y takie prawa jak ludzie

殴r贸d艂o:
PAP, tvnmeteo.pl

Nadchodzi Wielkanoc, kt贸rej nieod艂膮czn膮 tradycj膮 jest dekorowanie jajek. Cz臋艣膰 z nas decyduje si臋 na u偶ywanie do tego barwnik贸w dost臋pnych w niemal ka偶dym sklepie spo偶ywczym, niekt贸re z nich zawieraj膮 jednak szkodliwe dla zdrowia substancje chemiczne. Badacze przypominaj膮, 偶e do przygotowania pisanek lepiej u偶y膰 naturalnych 艣rodk贸w, kt贸re mo偶emy znale藕膰 w swojej kuchni.

Czym malowa膰 jajka, 偶eby sobie nie zaszkodzi膰?

Czym malowa膰 jajka, 偶eby聽sobie nie聽zaszkodzi膰?

殴r贸d艂o:
PAP

Osoby cierpi膮ce na prozopometamorfopsj臋 mog膮 postrzega膰 twarze innych ludzi jako zdeformowane i demoniczne. Ameryka艅skim badaczom uda艂o si臋 zrekonstruowa膰 spos贸b, w jaki jeden z pacjent贸w widzi 艣wiat. Jak przekazali, osoby cierpi膮ce na t臋 chorob臋 cz臋sto spotykaj膮 si臋 z niezrozumieniem ze strony najbli偶szych i s艂u偶by zdrowia.

Zamiast twarzy widz膮 demony. "Nagle wszyscy wygl膮daj膮 jak z horroru"

Zamiast twarzy widz膮 demony. "Nagle wszyscy wygl膮daj膮 jak z聽horroru"

殴r贸d艂o:
PAP, Dartmouth College, Understanding PMO, Smithsonian Magazine

W wielu miejscach Hiszpanii spad艂 艣nieg. Dla mi艂o艣nik贸w nart, kt贸rzy wybieraj膮 si臋 na 艣wi臋ta w g贸ry Sierra Nevada, to bardzo dobra wiadomo艣膰.

Do Hiszpanii wr贸ci艂a zima

Do聽Hiszpanii wr贸ci艂a zima

殴r贸d艂o:
ENEX

Trz臋sienie ziemi nawiedzi艂o p贸艂nocno-wschodnie W艂ochy. Mia艂o magnitud臋 5 - poda艂o Europejsko-艢r贸dziemnomorskie Centrum Sejsmologiczne (EMSC). Wstrz膮sy by艂y odczuwalne tak偶e poza W艂ochami.

Nocne trz臋sienie ziemi we W艂oszech. Odczuto je tak偶e poza granicami kraju

Nocne trz臋sienie ziemi we聽W艂oszech. Odczuto je tak偶e poza granicami kraju

殴r贸d艂o:
USGS, corriere.it

Py艂 znad Sahary dociera nad Polsk臋. Jego najwi臋ksze st臋偶enie w czwartek wyst膮pi we wschodniej cz臋艣ci kraju. Kolejna porcja pustynnego py艂u przewidywana jest w naszej cz臋艣ci Europy w sobot臋 oraz w 艣wi膮teczn膮 niedziel臋.

Saharyjski py艂 nad Polsk膮. Dotrze w kilku dawkach

Saharyjski py艂 nad聽Polsk膮. Dotrze w聽kilku dawkach

殴r贸d艂o:
tvnmeteo.pl, IMGW

Do o艣rodka ratuj膮cego dzikie zwierz臋ta w Knutsford w Wielkiej Brytanii zg艂osi艂a si臋 w ubieg艂ym tygodniu kobieta zaniepokojona stanem je偶a, kt贸rego poprzedniego wieczora znalaz艂a na poboczu drogi. Jak wyja艣ni艂a, zwierz臋 przez ca艂膮 noc nie tylko nie tkn臋艂o karmy, jak膮 mu poda艂a, ale te偶 nie ruszy艂o si臋 nawet o milimetr. Je偶 okaza艂 si臋 pomponem od czapki.聽聽

Ca艂膮 noc opiekowa艂a si臋 znalezionym je偶em. Okaza艂o si臋, 偶e to pompon聽聽

Ca艂膮 noc opiekowa艂a si臋 znalezionym je偶em. Okaza艂o si臋, 偶e聽to聽pompon聽聽

殴r贸d艂o:
Independent, BBC, TVN24.pl

Stra偶acy walcz膮 z po偶arami las贸w w r贸偶nych cz臋艣ciach Meksyku. Zgin臋艂o kilka os贸b. Tylko przez dwa tygodnie tego miesi膮ca ogie艅 strawi艂 obszar o powierzchni ponad 13 tysi臋cy hektar贸w.

Szalej膮 po偶ary, jest kilkoro zabitych

Szalej膮 po偶ary, jest kilkoro zabitych

殴r贸d艂o:
Reuters, infobae.com, AP, tvnmeteo.pl

Wielkimi krokami zbli偶aj膮 si臋 艢wi臋ta Wielkanocne. Na sto艂ach kr贸lowa膰 b臋d膮 jajka. Ile mo偶emy ich zje艣膰?

Ile jajek mo偶na je艣膰 tygodniowo?

Ile jajek mo偶na je艣膰 tygodniowo?

殴r贸d艂o:
PAP

Korzystaj膮c z samochodu, w ka偶dej sytuacji chcemy pokona膰 nasz膮 tras臋 komfortowo i bezpiecznie oraz liczy膰 na niezawodno艣膰 naszego pojazdu. Wp艂yw na to ma wiele czynnik贸w, do kt贸rych nale偶y oczywi艣cie tak偶e to, jakie paliwa wlewamy do zbiornika w trakcie wizyt na stacjach benzynowych. Dzi艣 przedstawimy powody, dla kt贸rych warto - oczywi艣cie je艣li jeszcze tego nie robimy - zacz膮膰 tankowa膰 paliwa premium marki MOL.

Potr贸jny efekt dzia艂ania paliwa w twoim samochodzie

Potr贸jny efekt dzia艂ania paliwa w聽twoim samochodzie

Astronomowie donosz膮 o nowym odkryciu w pobli偶u supermasywnej czarnej dziury, znajduj膮cej si臋 w centrum Drogi Mlecznej. Zaobserwowana zosta艂a tam obecno艣膰 silnych spiralnych p贸l magnetycznych, kt贸ra jest zaskakuj膮co podobna do struktury wok贸艂 czarnej dziury w innej galaktyce - poinformowa艂o Europejskie Obserwatorium Po艂udniowe (ESO). Odkrycia dokonano dzi臋ki nowemu obrazowi, dostarczonemu przez Teleskop Horyzontu Zdarze艅.

Odkryto silne spiralne pola magnetyczne w pobli偶u czarnej dziury w Drodze Mlecznej

Odkryto silne spiralne pola magnetyczne w聽pobli偶u czarnej dziury w聽Drodze Mlecznej

殴r贸d艂o:
PAP, tvnmeteo.pl, ESO

Kraina Wygas艂ych Wulkan贸w trafi艂a w 艣rod臋 na list臋 艢wiatowych Geopark贸w UNESCO. Po艂o偶ony w Sudetach geopark to ju偶 trzecie wyr贸偶nione w ten spos贸b miejsce na terenie naszego kraju. - Potwierdza to, 偶e Polska mo偶e poszczyci膰 si臋 dziedzictwem geologicznym o mi臋dzynarodowym znaczeniu - powiedzia艂a dr Katarzyna Szadkowska, kierowniczka Pracowni Geologii Z艂o偶owej i 艢rodowiskowej w Oddziale Dolno艣l膮skim PIG-PIB we Wroc艂awiu.

Geopark z Polski trafi艂 na list臋 UNESCO

Geopark z聽Polski trafi艂 na聽list臋 UNESCO

殴r贸d艂o:
PAP

Ekspozycja na sztuczne i jasne 艣wiat艂o noc膮 mo偶e zwi臋ksza膰 ryzyko udaru m贸zgu oraz innych chor贸b naczyniowych m贸zgu - poinformowali naukowcy z Uniwersytetu Zhejiang w Chinach. Dodali, 偶e podobne dzia艂anie ma nara偶enie na zanieczyszczone powietrze.

Sztuczne 艣wiat艂o mo偶e zwi臋ksza膰 ryzyko udaru

Sztuczne 艣wiat艂o mo偶e zwi臋ksza膰 ryzyko udaru

殴r贸d艂o:
PAP, ahajournals.org

Himalai艣ci wspinaj膮cy si臋 na Mount Everest od tego roku b臋d膮 musieli zabiera膰 swoje kupy ze zbocza g贸ry. To cz臋艣膰 inicjatywy lokalnych zwi膮zk贸w wspinaczkowych i nepalskich gmin, kt贸ra ma na celu walk臋 z zanieczyszczeniem na najwy偶szym szczycie 艣wiata. Ka偶dy wspinacz otrzyma wyposa偶enie pomagaj膮ce mu upora膰 si臋 z tym problemem.

Nie b臋dzie mo偶na zostawia膰 kupy na Mount Evere艣cie

Nie聽b臋dzie mo偶na zostawia膰 kupy na聽Mount Evere艣cie

殴r贸d艂o:
CNN, The Guardian

Zastrzelono nied藕wiedzia, kt贸ry w po艂owie marca rani艂 pi臋膰 os贸b w Liptowskim Miku艂aszu na S艂owacji - poinformowa艂 w 艣rod臋 Tomasz Taraba, minister 艣rodowiska. Do identyfikacji zwierz臋cia u偶yto drona oraz zdj臋膰 i film贸w.

Zastrzelono nied藕wiedzia, kt贸ry rani艂 pi臋膰 os贸b w Liptowskim Miku艂aszu

Zastrzelono nied藕wiedzia, kt贸ry聽rani艂 pi臋膰 os贸b w聽Liptowskim Miku艂aszu

殴r贸d艂o:
PAP

Niesporczaki, male艅kie bezkr臋gowce, s艂yn膮 z tego, 偶e potrafi膮 przetrwa膰 w ekstremalnych warunkach. Mi臋dzynarodowy zesp贸艂 badaczy odkry艂, 偶e bia艂ka tych stworze艅 mog膮 spowalnia膰 procesy zachodz膮ce w ludzkich kom贸rkach.

Czy wieczn膮 m艂odo艣膰 b臋dziemy zawdzi臋cza膰 niesporczakom?

Czy聽wieczn膮 m艂odo艣膰 b臋dziemy zawdzi臋cza膰 niesporczakom?

殴r贸d艂o:
sciencedaily.com, uwyo.edu

Jele艅 o imieniu Isaia, kt贸ry sta艂 si臋 maskotk膮 Cortiny d'Ampezzo, zosta艂 przetransportowany do oddalonego od w艂oskiej miejscowo艣ci lasu - poda艂y lokalne media. Zwierz臋 zas艂yn臋艂o wizytami na miejscowym targowisku, gdzie chodzi艂o mi臋dzy straganami w poszukiwaniu jedzenia.

Jele艅 bywa艂 cz臋stym go艣ciem na targu we W艂oszech. Trzeba by艂o go wywie藕膰 do lasu

Jele艅 bywa艂 cz臋stym go艣ciem na聽targu we聽W艂oszech. Trzeba by艂o go wywie藕膰 do聽lasu

殴r贸d艂o:
PAP, ansa.it

Mikroplastik przenika do gleby tak g艂臋boko, 偶e trafia nawet do pr贸bek archeologicznych. Brytyjscy naukowcy znale藕li cz膮steczki tworzyw sztucznych na g艂臋boko艣ci ponad siedmiu metr贸w. Co ciekawe, niekt贸re zanieczyszczone pr贸bki zosta艂y pobrane w ubieg艂ym wieku, na d艂ugo przed rozpowszechnieniem si臋 terminu "mikroplastik".

Znale藕li mikroplastik w glebie pochodz膮cej z I wieku naszej ery

Znale藕li mikroplastik w聽glebie pochodz膮cej z聽I聽wieku naszej ery

殴r贸d艂o:
CNN, University of York

Samice i samce jednego z gatunk贸w paj膮k贸w mog膮 wsp贸艂pracowa膰, by oszuka膰 zar贸wno drapie偶niki, jak i ofiary. Naukowcom uda艂o si臋 zaobserwowa膰 par臋 osobnik贸w ustawionych w taki spos贸b, 偶e przypomina艂y otaczaj膮ce je kwiaty. By膰 mo偶e jest to pierwszy zarejestrowany przypadek kooperatywnego mimetyzmu.

Para paj膮k贸w udawa艂a kwiat. "Uda艂o im si臋 oszuka膰 moje oczy"

Para paj膮k贸w udawa艂a kwiat. "Uda艂o im si臋 oszuka膰 moje聽oczy"

殴r贸d艂o:
New Scientist,聽Science X Network

Argentyna zmaga si臋 z najwi臋ksz膮 w historii kraju epidemi膮 dengi. Tylko w ubieg艂ym tygodniu odnotowano prawie 24 tysi膮ce nowych infekcji - poda艂 w poniedzia艂ek miejscowy dziennik "Pagina 12".

Prawie 24 tysi膮ce zachorowa艅 w tydzie艅. Epidemia dengi w Argentynie

Prawie 24 tysi膮ce zachorowa艅 w聽tydzie艅. Epidemia dengi w聽Argentynie

殴r贸d艂o:
PAP, Reuters, Pagina 12