Synoptyk sprawdza, czy jest szansa na śnieg w święta

[object Object]
Pogoda na 16 dni: coraz więcej chłodnych dnitvnmeteo.pl
wideo 2/8

Jak wygląda obecnie zapowiedź pogody na święta? Około 18 grudnia nad Atlantykiem uformować ma się potężny wir. Taki niż najpierw zwykle ściąga ciepłe deszczowe masy powietrza znad środkowego Atlantyku, by po kilku dniach przynieść duży chłód znad surowej Arktyki. Synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek sprawdza, czy jest szansa na białe święta.

Pierwszego dnia grudnia nastała zima meteorologiczna. Za trzy tygodnie rozpocznie się kalendarzowa i astronomiczna. Miejscami daje się we znaki ta najbardziej odczuwalna - termiczna, choć brakuje jej stanowczości.

CZYTAJ WIĘCEJ O ZIMIE METEOROLOGICZNEJ

Rano na przeważającym obszarze Polski temperatura spada już poniżej 0 stopni Celsjusza, jednak zdecydowany mróz panuje tylko w regionach podgórskich i w górach. Napłynęło arktyczne powietrze, morskie wilgotne, więc mało przyjemne. Zaciągnął je z północy wir niżowy o imieniu Mikołaj (Nicolas), którego centrum właśnie wolno sunie nad Laponią, krainą pewnego brodatego jegomościa, hojnie rozdającego prezenty.

Śnieg na święta?

W Laponii, gdzie zima jest bardzo długa, już w październiku "sataa lunta", co w języku fińskim znaczy "pada śnieg".

Śnieg pada i utrzymuje się, gdy panuje zima termiczna, którą wyznacza średnia dobowa temperatura powietrza (suma temperatury od minimum do maksimum podzielona przez liczbę pomiarów) utrzymująca się poniżej 0 st. To kryterium opracowane przez wybitnego badacza Eugeniusza Romera, opublikowane pierwszy raz w roku 1910. To były inne czasy i inne zimy, które potrafiły przyjść już w październiku. Współczesne badania klimatologów wykazują tendencję do skracania się okresu zimowego.

W ostatnich dziesięcioleciach początek zimy termicznej w Polsce najwcześniej notowano w górach, już w październiku. Poza górami zima termiczna najszybciej pojawiała się na Suwalszczyźnie, w drugiej połowie listopada. Stopniowo obejmowała północny wschód kraju i wschód, by w pierwszej połowie grudnia postępować w kierunku zachodnich regionów Polski. Najpóźniej pojawiała się na Wybrzeżu, pod koniec grudnia, za sprawą ocieplającego wpływu Morza Bałtyckiego. Tyle statystyki. Nasz klimat widocznie się zmienia i przesuwa się okres późnej jesieni z listopada na grudzień. Ostatni miesiąc roku bywa więc często pochmurny, z mieszanymi opadami i temperaturą mocno niezdecydowaną.

"Białe święta w naszym klimacie są, niestety, rzadkością"
"Białe święta w naszym klimacie są, niestety, rzadkością"Fakty TVN
Jak powstaje i ile waży śnieg? (Maria Samczuk/PAP/DPA)Maria Samczuk/PAP/DPA

Grudzień powyżej normy

Z ostatnich wyliczeń wiodących modeli meteorologicznych NOAA oraz ECMWF wiadomo, że średnia temperatura miesięczna grudnia tego roku ma być nieco powyżej normy wieloletniej, a opady nieco większe od normy na Pomorzu oraz na południu - w górach. Taka prognoza oznacza trwającą tygodniami przeplatankę ciepłych mas powietrza polarnego i zimnych mas arktycznych. Już się do tego przyzwyczailiśmy.

Pogodę kształtować mają na ogół układy niżowe rodzące się i rozrastające nad Oceanem Atlantyckim, sunące na wschód z welonem szarych chmur. Te potężne wiry powietrza ściągać mają na zmianę ciepło z południowego zachodu i chłód z północy. Mroźnego i suchego wschodniego wyżu nie widać w prognozach.

CZYTAJ WIĘCEJ O PROGNOZIE NA ZIMĘ

Na poniższej mapie prognozowanej anomalii temperatury widać, że w dużej części Polski w grudniu temperatura może być około 1 stopnia wyższa od średniej:

Prognozowana anomalia temperatury w grudniu 2019 (NOAA)NOAA

Prognoza na grudzień

Pierwsze dni grudnia będą spokojne z przelotnymi opadami śniegu z poniedziałku na wtorek. Dopiero w sobotę 7 grudnia rozpocznie się okres dynamicznej pogody, większych opadów na zmianę deszczu i śniegu, którym towarzyszyć ma silniejszy zachodni wiatr. Taki typ pogody utrzymać się może co najmniej do 20 grudnia, gdyż zabraknie blokady w postaci wyżu. Temperatura w ciągu dnia wzrastać będzie kilka stopni powyżej 0 st., a nocami spadać nieco poniżej 0 st. Krótko mówiąc - atlantycka zima z większym chłodem około 10 i 15 grudnia. Każda kolejna porcja chłodnego powietrza wrzucana przez sztormowe wiry pochodzić ma z coraz dalszych zakątków Północy.

W świetle najnowszych materiałów prognostycznych około 18 grudnia uformować się ma nad Atlantykiem potężny wir. Niż taki zwykle najpierw ściąga ciepłe deszczowe masy powietrza znad środkowego Atlantyku, by po kilku dniach wrzucić duży chłód znad surowej Arktyki. To go może umocnić i utrzymać nad Europą przez dłuższy czas. Jest więc szansa, że na święta krajobraz w Polsce zabieli się! Jakie jest prawdopodobieństwo sprawdzenia się tych wyliczeń? Około 60-70 procent.

Na poniższej mapie widać prognozowany wir nad Atlantykiem, który może uformować się około 18.12:

Prognoza baryczna na 18 grudnia według modelu GFS/wetter3GFS/wetter3.de

Potrzebny specyficzny układ wirów

Regularnie powtarzające się sytuacje pogodowe w Europie Środkowej zbadał wybitny klimatolog Hermann Flohn. Ponad 60 lat temu postawił diagnozę - między 23 grudnia a 1 stycznia dominuje w naszej części kontynentu ciepła cyrkulacja zachodnia. Co oznacza, że w 75 procentach przypadków na Boże Narodzenie przychodzi odwilż. Tylko raz na kilka lat pada śnieg na Boże Narodzenie.

By utworzyła się gruba i trwała pokrywa śniegu, nie tylko w górach, ale i na nizinach, potrzeba specyficznego układu wirów powietrza nad Europą - niżu nad Morzem Śródziemnym i wyżu nad Skandynawią. Dopiero taki układ gwarantuje dostawę wilgoci z południa i chłodu z północy, a tym samym śnieżyce. Na razie jednak nic nie wskazuje na taką przebudowę pola barycznego.

Śnieżne oblicze świąt

Malownicza zima z obrazów Chełmońskiego to rzadkość w Święta Bożego Narodzenia ostatniego dwudziestolecia. Jedynie w latach 2001 i 2002 w całym kraju leżało od 5 do 40 centymetrów śniegu. Później śnieg pojawiał się tylko miejscami. Swój honor zima starała się ratować w 2009 roku, kiedy cienka pokrywa śniegu przykrywała prawie cały kraj, a na północy było go do 5-10 cm!

Dopiero w roku 2010 nastała pamiętna śnieżna zima – w Wigilię leżało w Warszawie 18 cm śniegu, w ciepłym zwykle Wrocławiu - 14 cm, a na Podlasiu, Mazurach, Kujawach, Pomorzu i w Wielkopolsce od 20 do 40 cm. W roku 2012 zabielił się nieco krajobraz na północy i wschodzie, a na Podlasiu i Suwalszczyźnie zalegało od 30 do 50 cm śniegu. Rok później nastała rekordowo ciepła Wigilia, kiedy temperatura na południu kraju wzrosła do 13-15 stopni Celsjusza!

Rok temu zabieliło się w czasie Pasterki na wschodzie, południu i w centrum kraju. Rano 26 grudnia leżało od 1 cm na Kielecczyźnie do 20 cm śniegu na Suwalszczyźnie. Widać więc, że śniegu na Wigilię oczekiwać można z największą nadzieją tylko na wschodzie naszego kraju oraz w górach. Regiony zachodnie Polski mogą o śniegu zapomnieć.

Skwer przy Hali MirowskiejRutowska Grażyna/Narodowe Archiwum Cyfrowe
Mężczyzna pchający samochód na ulRutowska Grażyna/Narodowe Archiwum Cyfrowe

Nastała zima, którą w tym kraju musimy "brać z całym dobrodziejstwem inwentarza". Znany angielski ogrodnik Dan Pearson stwierdził: "Niektórzy kochają początek zimy za ostre powietrze, kulenie się i obietnicę ognisk. Inni lubią go za prostotę krajobrazu, który został ogołocony i ograbiony z kolorów, a jeszcze inni za to, że mogą przestać przejmować się ogrodem...". Starajmy się też w naszej zimie dopatrzeć uroku.

Autor: Arleta Unton-Pyziołek / Źródło: tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Pogoda na Wielkanoc 2024. Święta zapowiadają się bardzo ciepło. Temperatura będzie przekraczać 20 stopni Celsjusza. Nie zabraknie słońca, niestety jest też duże ryzyko, że pojawią się burze.

Pogoda na Wielkanoc 2024. Może być blisko rekordu ciepła

Pogoda na Wielkanoc 2024. Może być blisko rekordu ciepła

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Podwójne trzęsienie ziemi nawiedziło Grecję. W piątek rano w okolicach Peloponezu zanotowano wstrząsy o magnitudzie 5,7 oraz 4,0. Jak przekazały lokalne media, wibracje odczuwalne były także w Atenach.

Podwójne trzęsienie ziemi w Grecji

Podwójne trzęsienie ziemi w Grecji

Źródło:
EMSC, kathimerini.com, gr.euronews.com

Jamniki nie będą zakazane w Niemczech. Miłośnicy rasy obawiali się, że będzie to efekt ustawy zakazującej hodowli psów z "nieprawidłowościami układu kostnego". Jak wyjaśnili przedstawiciele rządu, żadna rasa nie zostanie zakazana - celem nowych przepisów będzie ukrócenie praktyk, które przyczyniały się do cierpienia zwierząt.

Jamniki uratowane. "Będą zawsze, tylko nie z łapami długości centymetra"

Jamniki uratowane. "Będą zawsze, tylko nie z łapami długości centymetra"

Źródło:
BBC, tvnmeteo.pl

Kometa 12P/Pons-Brooks, nazywana także "Matką smoków", jest widoczna na nieboskłonie. Obiekt właśnie zbliża się do Słońca i Ziemi, a najlepszy moment na jej obserwację przypadnie w weekend. Warto wykorzystać ostatnią szansę na jej podziwianie, ponieważ na kolejną będziemy musieli poczekać ponad 70 lat.

Ostatni dzwonek na obserwację "Matki smoków"

Ostatni dzwonek na obserwację "Matki smoków"

Źródło:
PAP, ESA

IMGW wydał prognozę ostrzeżeń meteorologicznych. Kolejne dni przyniosą kolejne silne podmuchy wiatru, szczególnie na południu. Sprawdź, jakie pogodowe niebezpieczeństwa czekają na nas w okresie świąt wielkanocnych.

W Wielkanoc mogą powrócić wichury. Prognoza alertów IMGW

W Wielkanoc mogą powrócić wichury. Prognoza alertów IMGW

Źródło:
IMGW

Piątkowy poranek w prawie całym kraju przyniósł pogodną aurę, chociaż miejscami nadal mocno wiało. Jak wyjaśniła synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek, sprzyjające warunki będą towarzyszyć nam przez cały dzień, chociaż niewykluczone, że miejscami słabo pokropi deszcz.

Ciepło wyprosi chłód znad Polski

Ciepło wyprosi chłód znad Polski

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. Piątek 29.03 przyniesie dużą ilość słońca. Opadów deszczu spodziewamy się w nielicznych miejscach i będą one słabe. Wiatr w porywach powieje mocno.

Pogoda na dziś - piątek 29.03. Słońce, ciepło, ale i silny wiatr

Pogoda na dziś - piątek 29.03. Słońce, ciepło, ale i silny wiatr

Źródło:
tvnmeteo.pl

Lodu na biegunach w wyniku zmian klimatycznych stopiło się już tak dużo, że wpłynęło to na ruch obrotowy Ziemi. Nasza planeta zwolniła - wynika z najnowszej analizy opublikowanej na łamach "Nature". Ma to znaczenie dla tego, jak odmierzamy czas.

Ziemia spowolniła, bo stopiło się zbyt dużo lodu. To może wpływać na odmierzanie czasu

Ziemia spowolniła, bo stopiło się zbyt dużo lodu. To może wpływać na odmierzanie czasu

Źródło:
CNN, nature.com, tvnmeteo.pl

Chmura pyłu znad Sahary zawisła w czwartek nad Atenami. Wiele osób skarżyło się na trudności w oddychaniu. Sytuację pogorszyła wyjątkowo wysoka temperatura powietrza. Lekarze zaapelowali, by unikać przebywania na zewnątrz.

Ateny za brudną zasłoną. Ludzie zgłaszali problemy z oddychaniem

Ateny za brudną zasłoną. Ludzie zgłaszali problemy z oddychaniem

Źródło:
AFP, ENEX

Dwa pasące się łosie, w tym jeden o nietypowym, białym umaszczeniu, sfilmowała Reporterka 24 pod Giżyckiem (woj. warmińsko-mazurskie). - To pierwsza odnotowana obserwacja łosia o takim umaszczeniu w historii. Jest to więc bardzo rzadki okaz - stwierdził Sławomir Kowalczyk z Nadleśnictwa Giżycko. Nagranie otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Dwa łosie na wypasie, jeden z nich był "bardzo rzadki"

Dwa łosie na wypasie, jeden z nich był "bardzo rzadki"

Źródło:
Kontakt 24, tvnmeteo.pl

Król ludu Maorysów wezwał do nadania wielorybom podobnych praw do istot ludzkich, aby zwiększyć ochronę tych ogromnych i majestatycznych zwierząt. Kilka lat temu w Nowej Zelandii osobowość prawną przyznano górze i rzece.

Chcą, by wieloryby miały takie prawa jak ludzie

Chcą, by wieloryby miały takie prawa jak ludzie

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Nadchodzi Wielkanoc, której nieodłączną tradycją jest dekorowanie jajek. Część z nas decyduje się na używanie do tego barwników dostępnych w niemal każdym sklepie spożywczym, niektóre z nich zawierają jednak szkodliwe dla zdrowia substancje chemiczne. Badacze przypominają, że do przygotowania pisanek lepiej użyć naturalnych środków, które możemy znaleźć w swojej kuchni.

Czym malować jajka, żeby sobie nie zaszkodzić?

Czym malować jajka, żeby sobie nie zaszkodzić?

Źródło:
PAP

Osoby cierpiące na prozopometamorfopsję mogą postrzegać twarze innych ludzi jako zdeformowane i demoniczne. Amerykańskim badaczom udało się zrekonstruować sposób, w jaki jeden z pacjentów widzi świat. Jak przekazali, osoby cierpiące na tę chorobę często spotykają się z niezrozumieniem ze strony najbliższych i służby zdrowia.

Zamiast twarzy widzą demony. "Nagle wszyscy wyglądają jak z horroru"

Zamiast twarzy widzą demony. "Nagle wszyscy wyglądają jak z horroru"

Źródło:
PAP, Dartmouth College, Understanding PMO, Smithsonian Magazine

W wielu miejscach Hiszpanii spadł śnieg. Dla miłośników nart, którzy wybierają się na święta w góry Sierra Nevada, to bardzo dobra wiadomość.

Do Hiszpanii wróciła zima

Do Hiszpanii wróciła zima

Źródło:
ENEX

Trzęsienie ziemi nawiedziło północno-wschodnie Włochy. Miało magnitudę 5 - podało Europejsko-Śródziemnomorskie Centrum Sejsmologiczne (EMSC). Wstrząsy były odczuwalne także poza Włochami.

Nocne trzęsienie ziemi we Włoszech. Odczuto je także poza granicami kraju

Nocne trzęsienie ziemi we Włoszech. Odczuto je także poza granicami kraju

Źródło:
USGS, corriere.it

Pył znad Sahary dociera nad Polskę. Jego największe stężenie w czwartek wystąpi we wschodniej części kraju. Kolejna porcja pustynnego pyłu przewidywana jest w naszej części Europy w sobotę oraz w świąteczną niedzielę.

Saharyjski pył nad Polską. Dotrze w kilku dawkach

Saharyjski pył nad Polską. Dotrze w kilku dawkach

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

Do ośrodka ratującego dzikie zwierzęta w Knutsford w Wielkiej Brytanii zgłosiła się w ubiegłym tygodniu kobieta zaniepokojona stanem jeża, którego poprzedniego wieczora znalazła na poboczu drogi. Jak wyjaśniła, zwierzę przez całą noc nie tylko nie tknęło karmy, jaką mu podała, ale też nie ruszyło się nawet o milimetr. Jeż okazał się pomponem od czapki.  

Całą noc opiekowała się znalezionym jeżem. Okazało się, że to pompon  

Całą noc opiekowała się znalezionym jeżem. Okazało się, że to pompon  

Źródło:
Independent, BBC, TVN24.pl

Strażacy walczą z pożarami lasów w różnych częściach Meksyku. Zginęło kilka osób. Tylko przez dwa tygodnie tego miesiąca ogień strawił obszar o powierzchni ponad 13 tysięcy hektarów.

Szaleją pożary, jest kilkoro zabitych

Szaleją pożary, jest kilkoro zabitych

Źródło:
Reuters, infobae.com, AP, tvnmeteo.pl

Wielkimi krokami zbliżają się Święta Wielkanocne. Na stołach królować będą jajka. Ile możemy ich zjeść?

Ile jajek można jeść tygodniowo?

Ile jajek można jeść tygodniowo?

Źródło:
PAP

Korzystając z samochodu, w każdej sytuacji chcemy pokonać naszą trasę komfortowo i bezpiecznie oraz liczyć na niezawodność naszego pojazdu. Wpływ na to ma wiele czynników, do których należy oczywiście także to, jakie paliwa wlewamy do zbiornika w trakcie wizyt na stacjach benzynowych. Dziś przedstawimy powody, dla których warto - oczywiście jeśli jeszcze tego nie robimy - zacząć tankować paliwa premium marki MOL.

Potrójny efekt działania paliwa w twoim samochodzie

Potrójny efekt działania paliwa w twoim samochodzie

Astronomowie donoszą o nowym odkryciu w pobliżu supermasywnej czarnej dziury, znajdującej się w centrum Drogi Mlecznej. Zaobserwowana została tam obecność silnych spiralnych pól magnetycznych, która jest zaskakująco podobna do struktury wokół czarnej dziury w innej galaktyce - poinformowało Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO). Odkrycia dokonano dzięki nowemu obrazowi, dostarczonemu przez Teleskop Horyzontu Zdarzeń.

Odkryto silne spiralne pola magnetyczne w pobliżu czarnej dziury w Drodze Mlecznej

Odkryto silne spiralne pola magnetyczne w pobliżu czarnej dziury w Drodze Mlecznej

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl, ESO

Kraina Wygasłych Wulkanów trafiła w środę na listę Światowych Geoparków UNESCO. Położony w Sudetach geopark to już trzecie wyróżnione w ten sposób miejsce na terenie naszego kraju. - Potwierdza to, że Polska może poszczycić się dziedzictwem geologicznym o międzynarodowym znaczeniu - powiedziała dr Katarzyna Szadkowska, kierowniczka Pracowni Geologii Złożowej i Środowiskowej w Oddziale Dolnośląskim PIG-PIB we Wrocławiu.

Geopark z Polski trafił na listę UNESCO

Geopark z Polski trafił na listę UNESCO

Źródło:
PAP

Ekspozycja na sztuczne i jasne światło nocą może zwiększać ryzyko udaru mózgu oraz innych chorób naczyniowych mózgu - poinformowali naukowcy z Uniwersytetu Zhejiang w Chinach. Dodali, że podobne działanie ma narażenie na zanieczyszczone powietrze.

Sztuczne światło może zwiększać ryzyko udaru

Sztuczne światło może zwiększać ryzyko udaru

Źródło:
PAP, ahajournals.org

Himalaiści wspinający się na Mount Everest od tego roku będą musieli zabierać swoje kupy ze zbocza góry. To część inicjatywy lokalnych związków wspinaczkowych i nepalskich gmin, która ma na celu walkę z zanieczyszczeniem na najwyższym szczycie świata. Każdy wspinacz otrzyma wyposażenie pomagające mu uporać się z tym problemem.

Nie będzie można zostawiać kupy na Mount Evereście

Nie będzie można zostawiać kupy na Mount Evereście

Źródło:
CNN, The Guardian

Zastrzelono niedźwiedzia, który w połowie marca ranił pięć osób w Liptowskim Mikułaszu na Słowacji - poinformował w środę Tomasz Taraba, minister środowiska. Do identyfikacji zwierzęcia użyto drona oraz zdjęć i filmów.

Zastrzelono niedźwiedzia, który ranił pięć osób w Liptowskim Mikułaszu

Zastrzelono niedźwiedzia, który ranił pięć osób w Liptowskim Mikułaszu

Źródło:
PAP

Niesporczaki, maleńkie bezkręgowce, słyną z tego, że potrafią przetrwać w ekstremalnych warunkach. Międzynarodowy zespół badaczy odkrył, że białka tych stworzeń mogą spowalniać procesy zachodzące w ludzkich komórkach.

Czy wieczną młodość będziemy zawdzięczać niesporczakom?

Czy wieczną młodość będziemy zawdzięczać niesporczakom?

Źródło:
sciencedaily.com, uwyo.edu

Jeleń o imieniu Isaia, który stał się maskotką Cortiny d'Ampezzo, został przetransportowany do oddalonego od włoskiej miejscowości lasu - podały lokalne media. Zwierzę zasłynęło wizytami na miejscowym targowisku, gdzie chodziło między straganami w poszukiwaniu jedzenia.

Jeleń bywał częstym gościem na targu we Włoszech. Trzeba było go wywieźć do lasu

Jeleń bywał częstym gościem na targu we Włoszech. Trzeba było go wywieźć do lasu

Źródło:
PAP, ansa.it