Planeta wysyła nam sygnały, że jest w niebezpieczeństwie. "Zmiany klimatu są absolutnym przełomem"


Naukowcy sprawdzają, co odpowiada za pojawienie się w ostatnim czasie gwałtownych zjawisk pogodowych. Są nimi ogromne pożary na zachodzie Stanów Zjednoczonych, ulewne opady deszczu w Afryce czy wyjątkowo wysoka temperatura na powierzchni oceanów. By zbadać, co stoi za tymi zjawiskami, powstała nowa dziedzina - "nauka o przypisywaniu zdarzeń".

Naukowcy są niemal pewni. Za napływ specyficznej pogody odpowiadają przede wszystkim zmiany klimatu. W miarę emitowania do atmosfery większych ilości gazów cieplarnianych, świat będzie borykał się z jeszcze bardziej ekstremalnymi warunkami pogodowymi i większym ryzykiem klęsk żywiołowych.

- Jesteśmy świadkami pojawienia się pewnych sygnałów, które nie miałyby prawie żadnych szans na wystąpienie, gdyby nie zmiany klimatu wywołane przez człowieka - powiedziała Sonia Seneviratne, klimatolog z Politechniki Federalnej w Zurychu (ETH Zurich).

"Nauka o przypisywaniu zdarzeń"

Przez dziesiątki lat naukowcy ostrzegali przed takimi wydarzeniami, ale z ostrożnością przypisywali zmianom klimatu pojawianie się konkretnych zjawisk, takich jak burze czy fale upałów. Teraz to się zmienia.

Postępy w stosunkowo nowej dziedzinie, zwanej "nauką o przypisywaniu zdarzeń", umożliwiły naukowcom ocenę, jak dużą rolę mogła odegrać zmiana klimatu w konkretnym przypadku.

Określając to powiązanie, naukowcy oceniają symulacje, jak mogłyby zachowywać się systemy pogodowe, gdyby ludzie nigdy nie zaczęli emitować dwutlenku węgla do powietrza. Następnie porównują wyniki ze zjawiskami, które zachodzą. Uwzględniają oni również obserwacje pogody dokonane w ciągu ostatniego stulecia lub później.

- To, co wydawało się ustaloną prawdą, że nie można przypisać konkretnego ekstremalnego zdarzenia pogodowego zmianom klimatycznym, jest coraz mniej prawdziwe - powiedziała Seneviratne.

Po pierwsze - upał

Najbardziej wyraźnym przykładem jest rosnąca częstotliwość i intensywność fal upałów na całym świecie. Naukowcy potrzebowali tylko kilku dni, aby stwierdzić, że zmiany klimatyczne są głównym sprawcą tegorocznych rekordowych upałów na Syberii. Z powodu wysokiej temperatury lasy i torf w całej rosyjskiej tundrze utraciły sporą część wody. Wysuszone były łatwym środowiskiem do rozprzestrzenienia się pożarów.

Powiązania zjawisk pogodowych i zmian klimatu znaleziono również w falach upałów, które ogarnęły Europę, Japonię i Amerykę Północną w 2018 roku. Badania wykazały, że szanse na wystąpienie wszystkich tych zjawisk razem byłyby prawie niemożliwe bez wzrostu emisji dwutlenku węgla w epoce przemysłowej.

- Jeśli chodzi o fale upałów, widzimy, że zmiany klimatu są absolutnym przełomem - powiedziała Friederike Otto, klimatolog z Uniwersytetu Oksfordzkiego.

Gdy w zeszłym miesiącu fala upałów uderzyła w zachodnie wybrzeże Stanów Zjednoczonych, w Dolnie Śmierci termometry pokazały 54,4 stopnia Celsjusza (130 Fahrenheita). W ubiegłym tygodniu i w poniedziałek w okolicach Los Angeles temperatura sięgnęła 49 st. C.

Temperatura w Ameryce w poniedziałek 7 września (podana w skali Fahrenheita) (climatereanalyzerclimatereanalyzer.org

- To nie tak, że zmiany klimatu destabilizują historyczne wzorce pogodowe. W wielu przypadkach, to je wzmacnia - powiedział Daniel Swain, klimatolog z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles.

Wyższa temperatura z kolei pozbawia powietrze wilgoci i wysusza las i zarośla na lądzie, tworząc idealne warunki do pożarów. Jak uważa Swain, obecne pożary w Kalifornii są większe, szybciej się rozprzestrzeniają i są bardziej intensywne niż te, których można było się spodziewać w przeszłości.

Czytaj więcej: Relacja Polki z płonącej Kalifornii

Pożary w Kalifornii na zdjęciu satelitarnym z 26 sierpnia (NASA Earth Observatory)NASA Earth Observatory

Ale nauka o przypisywaniu zdarzeń nie wyjaśnia jeszcze wszystkiego. Na przykład naukowcy nie rozumieją jeszcze w pełni fal upałów w Europie.

- W Europie Zachodniej wzrost fal upałów jest znacznie większy, niż przewidują to modele, a my nie mamy pojęcia dlaczego - powiedział Geert Jan van Oldenborgh, ekspert nauk o przewidywaniu w Królewskim Niderlandzkim Instytucie Meteorologicznym.

Silniejsze huragany

Ponieważ średnia temperatura na świecie wzrosła o około 1 st. C od czasów przedindustrialnych, zmiany w atmosferze i oceanach prowadzą również do bardziej intensywnych burz.

Huragany stają się coraz silniejsze i wolniejsze, ponieważ pobierają energię z ciepła oceanów. Niedawno naukowcy z Uniwersytetu Bristolskiego opublikowali badanie, z którego wynika, że ​​zmiana klimatu może pięciokrotnie zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia ekstremalnych huraganów w rejonie Karaibów, bez gwałtownego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.

W Stanach Zjednoczonych ciepłe wody w Zatoce Meksykańskiej spowodowały, że w ostatnich godzinach przed uderzeniem w Luizjanę huragan Laura wzrósł w mocy do kategorii czwartej w pięciostopniowej rosnącej skali, niosąc ze sobą porywy wiatru do 241 kilometrów na godzinę. Gubernator John Bel Edwards opisał go jako najpotężniejszy huragan, który uderzył w stan, przewyższając nawet Katrinę w 2005 roku.

Huragan Laura na zdjęciu satelitarnym (NASA)NASA

Podobnie na Oceanie Indyjskim

Cyklony tropikalne wyłaniające się z Oceanu Indyjskiego wykazują podobne wzorce. Region od dawna uważany jest za obszar aktywności cyklonów, a niektóre z najbardziej śmiercionośnych burz przetaczały się przez Zatokę Bengalską, zanim uderzyły w Indie lub Bangladesz.

Naukowcy twierdzą, że wyjątkowo wysoka temperatura na powierzchni Oceanu Indyjskiego, związana ze zmianami klimatycznymi, przyczyniła się do tego, że cyklon Amphan, który w maju uderzył w Indie, urósł do rangi burzy kategorii piątej w jedynie 18 godzin.

Zdjęcie satelitarne pozostałości cyklonu Amphan 21 maja (NASA Worldview)NASA Worldview

Podobnie było w czerwcu z cyklonem Nisarga. Był to pierwszy od 2009 roku tego typu żywioł, który uderzył w Bombaj w Indiach. Przyniósł ze sobą porywy wiatru o prędkości 120 km/h.

- Oba cyklony były bezprecedensowe - powiedział Roxy Mathew Koll, klimatolog z Indyjskiego Instytutu Meteorologii Tropikalnej. - Jeśli wrócimy do tego, co doprowadziło do tego rodzaju ekstremalnych wydarzeń, to zobaczymy, że główną rolę odegrała tu bardzo wysoka temperatura oceanu - dodał.

Ulewy

Wyższa temperatura oceanów prawdopodobnie przyczyniła się również do ekstremalnych opadów i powodzi w Chinach, które pojawiły się tego lata.

- Skrajne opady deszczu staną się bardziej ekstremalne. Jesteśmy tego niemal całkowicie pewni - powiedział Shang-Ping Xie, klimatolog z Instytutu Oceanograficznego Scrippsów w Kalifornii.

Również Afryka odczuwa ulewne deszczy, a w konsekwencji poważne powodzie. Dziesiątki tysięcy osób zostało bez dachu nad głową w wyniku powodzi na Nilu w Sudanie. Z kolei senegalski rząd poinformował, że w kraju przez jeden dzień spadło więcej deszczu niż zwykle przez trzy miesiące pory deszczowej.

- Istnieje duża i rosnąca liczba dowodów, które mówią nam, że spowodowane przez człowieka zmiany klimatyczne wpływają na ekstremalne zdarzenia - powiedział James Kossin, klimatolog z amerykańskiej Narodowej Służby Oceanicznej i Meteorologicznej (NOAA). - Bardzo rzadko klimat zmienia się w korzystny sposób - dodał.

Autor: kw / Źródło: Reuters

Pozostałe wiadomości

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa w związku z prognozowanym silnym wiatrem i burzami ogłosiło alert dla części trzech województw. Służby ostrzegają przed możliwymi przerwami w dostawie prądu.

Alert RCB. "Unikaj otwartych przestrzeni"

Alert RCB. "Unikaj otwartych przestrzeni"

Źródło:
RCB, tvnmeteo.pl

Pogoda na Wielkanoc 2024. Święta zapowiadają się bardzo ciepło. Temperatura będzie przekraczać 20 stopni Celsjusza. Nie zabraknie słońca, niestety jest też duże ryzyko, że pojawią się burze.

Pogoda na Wielkanoc 2024. Może być blisko rekordu ciepła

Pogoda na Wielkanoc 2024. Może być blisko rekordu ciepła

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Tej nocy w części kraju będzie niebezpiecznie. IMGW wydał ostrzeżenia pierwszego i drugiego stopnia przed silnym wiatrem. Może osiągać w porywach prędkość do 90 kilometrów na godzinę. Z prognoz wynika, że pojawią się też burze.

Porywy nawet do 90 km/h. Tutaj będzie niebezpiecznie

Porywy nawet do 90 km/h. Tutaj będzie niebezpiecznie

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Pogoda na jutro. W piątek 29.03 wróci słońce. Jeśli pojawią się opady, to będą słabe i mokro zrobi się w nielicznych miejscach, wcześniej nieco więcej deszczu spadnie jednak nocą. Należy spodziewać się silnych porywów wiatru.

Pogoda na jutro - piątek 29.03. Nocą będzie padać, w dzień czeka nas dużo słońca

Pogoda na jutro - piątek 29.03. Nocą będzie padać, w dzień czeka nas dużo słońca

Źródło:
tvnmeteo.pl

Lodu na biegunach w wyniku zmian klimatycznych stopiło się już tak dużo, że wpłynęło to na ruch obrotowy Ziemi. Nasza planeta zwolniła - wynika z najnowszej analizy opublikowanej na łamach "Nature". Ma to znaczenie dla tego, jak odmierzamy czas.

Ziemia spowolniła, bo stopiło się zbyt dużo lodu. To może wpływać na odmierzanie czasu

Ziemia spowolniła, bo stopiło się zbyt dużo lodu. To może wpływać na odmierzanie czasu

Źródło:
CNN, nature.com, tvnmeteo.pl

Chmura pyłu znad Sahary zawisła w czwartek nad Atenami. Wiele osób skarżyło się na trudności w oddychaniu. Sytuację pogorszyła wyjątkowo wysoka temperatura powietrza. Lekarze zaapelowali, by unikać przebywania na zewnątrz.

Ateny za brudną zasłoną. Ludzie zgłaszali problemy z oddychaniem

Ateny za brudną zasłoną. Ludzie zgłaszali problemy z oddychaniem

Źródło:
AFP, ENEX

Dwa pasące się łosie, w tym jeden o nietypowym, białym umaszczeniu, sfilmowała Reporterka 24 pod Giżyckiem (woj. warmińsko-mazurskie). - To pierwsza odnotowana obserwacja łosia o takim umaszczeniu w historii. Jest to więc bardzo rzadki okaz - stwierdził Sławomir Kowalczyk z Nadleśnictwa Giżycko. Nagranie otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Dwa łosie na wypasie, jeden z nich był "bardzo rzadki"

Dwa łosie na wypasie, jeden z nich był "bardzo rzadki"

Źródło:
Kontakt 24, tvnmeteo.pl

Król ludu Maorysów wezwał do nadania wielorybom podobnych praw do istot ludzkich, aby zwiększyć ochronę tych ogromnych i majestatycznych zwierząt. Kilka lat temu w Nowej Zelandii osobowość prawną przyznano górze i rzece.

Chcą, by wieloryby miały takie prawa jak ludzie

Chcą, by wieloryby miały takie prawa jak ludzie

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Nadchodzi Wielkanoc, której nieodłączną tradycją jest dekorowanie jajek. Część z nas decyduje się na używanie do tego barwników dostępnych w niemal każdym sklepie spożywczym, niektóre z nich zawierają jednak szkodliwe dla zdrowia substancje chemiczne. Badacze przypominają, że do przygotowania pisanek lepiej użyć naturalnych środków, które możemy znaleźć w swojej kuchni.

Czym malować jajka, żeby sobie nie zaszkodzić?

Czym malować jajka, żeby sobie nie zaszkodzić?

Źródło:
PAP

Osoby cierpiące na prozopometamorfopsję mogą postrzegać twarze innych ludzi jako zdeformowane i demoniczne. Amerykańskim badaczom udało się zrekonstruować sposób, w jaki jeden z pacjentów widzi świat. Jak przekazali, osoby cierpiące na tę chorobę często spotykają się z niezrozumieniem ze strony najbliższych i służby zdrowia.

Zamiast twarzy widzą demony. "Nagle wszyscy wyglądają jak z horroru"

Zamiast twarzy widzą demony. "Nagle wszyscy wyglądają jak z horroru"

Źródło:
PAP, Dartmouth College, Understanding PMO, Smithsonian Magazine

W Niemczech pojawił się projekt ustawy, który ma zakazać hodowli psów z "nieprawidłowościami układu kostnego". Budzi on wiele kontrowersji wśród miłośników jamników. Petycja przeciwko ustawie, stworzona przez organizację kynologiczną, zebrała już ponad 15 tysięcy podpisów.

Koniec jamników? W Niemczech pojawił się kontrowersyjny projekt ustawy

Koniec jamników? W Niemczech pojawił się kontrowersyjny projekt ustawy

Źródło:
CNN

W wielu miejscach Hiszpanii spadł śnieg. Dla miłośników nart, którzy wybierają się na święta w góry Sierra Nevada, to bardzo dobra wiadomość.

Do Hiszpanii wróciła zima

Do Hiszpanii wróciła zima

Źródło:
ENEX

Trzęsienie ziemi nawiedziło północno-wschodnie Włochy. Miało magnitudę 5 - podało Europejsko-Śródziemnomorskie Centrum Sejsmologiczne (EMSC). Wstrząsy były odczuwalne także poza Włochami.

Nocne trzęsienie ziemi we Włoszech. Odczuto je także poza granicami kraju

Nocne trzęsienie ziemi we Włoszech. Odczuto je także poza granicami kraju

Źródło:
USGS, corriere.it

Pył znad Sahary dociera nad Polskę. Jego największe stężenie w czwartek wystąpi we wschodniej części kraju. Kolejna porcja pustynnego pyłu przewidywana jest w naszej części Europy w sobotę oraz w świąteczną niedzielę.

Saharyjski pył nad Polską. Dotrze w kilku dawkach

Saharyjski pył nad Polską. Dotrze w kilku dawkach

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

Do ośrodka ratującego dzikie zwierzęta w Knutsford w Wielkiej Brytanii zgłosiła się w ubiegłym tygodniu kobieta zaniepokojona stanem jeża, którego poprzedniego wieczora znalazła na poboczu drogi. Jak wyjaśniła, zwierzę przez całą noc nie tylko nie tknęło karmy, jaką mu podała, ale też nie ruszyło się nawet o milimetr. Jeż okazał się pomponem od czapki.  

Całą noc opiekowała się znalezionym jeżem. Okazało się, że to pompon  

Całą noc opiekowała się znalezionym jeżem. Okazało się, że to pompon  

Źródło:
Independent, BBC, TVN24.pl

Strażacy walczą z pożarami lasów w różnych częściach Meksyku. Zginęło kilka osób. Tylko przez dwa tygodnie tego miesiąca ogień strawił obszar o powierzchni ponad 13 tysięcy hektarów.

Szaleją pożary, jest kilkoro zabitych

Szaleją pożary, jest kilkoro zabitych

Źródło:
Reuters, infobae.com, AP, tvnmeteo.pl

Wielkimi krokami zbliżają się Święta Wielkanocne. Na stołach królować będą jajka. Ile możemy ich zjeść?

Ile jajek można jeść tygodniowo?

Ile jajek można jeść tygodniowo?

Źródło:
PAP

Korzystając z samochodu, w każdej sytuacji chcemy pokonać naszą trasę komfortowo i bezpiecznie oraz liczyć na niezawodność naszego pojazdu. Wpływ na to ma wiele czynników, do których należy oczywiście także to, jakie paliwa wlewamy do zbiornika w trakcie wizyt na stacjach benzynowych. Dziś przedstawimy powody, dla których warto - oczywiście jeśli jeszcze tego nie robimy - zacząć tankować paliwa premium marki MOL.

Potrójny efekt działania paliwa w twoim samochodzie

Potrójny efekt działania paliwa w twoim samochodzie

Astronomowie donoszą o nowym odkryciu w pobliżu supermasywnej czarnej dziury, znajdującej się w centrum Drogi Mlecznej. Zaobserwowana została tam obecność silnych spiralnych pól magnetycznych, która jest zaskakująco podobna do struktury wokół czarnej dziury w innej galaktyce - poinformowało Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO). Odkrycia dokonano dzięki nowemu obrazowi, dostarczonemu przez Teleskop Horyzontu Zdarzeń.

Odkryto silne spiralne pola magnetyczne w pobliżu czarnej dziury w Drodze Mlecznej

Odkryto silne spiralne pola magnetyczne w pobliżu czarnej dziury w Drodze Mlecznej

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl, ESO

Kraina Wygasłych Wulkanów trafiła w środę na listę Światowych Geoparków UNESCO. Położony w Sudetach geopark to już trzecie wyróżnione w ten sposób miejsce na terenie naszego kraju. - Potwierdza to, że Polska może poszczycić się dziedzictwem geologicznym o międzynarodowym znaczeniu - powiedziała dr Katarzyna Szadkowska, kierowniczka Pracowni Geologii Złożowej i Środowiskowej w Oddziale Dolnośląskim PIG-PIB we Wrocławiu.

Geopark z Polski trafił na listę UNESCO

Geopark z Polski trafił na listę UNESCO

Źródło:
PAP

Ekspozycja na sztuczne i jasne światło nocą może zwiększać ryzyko udaru mózgu oraz innych chorób naczyniowych mózgu - poinformowali naukowcy z Uniwersytetu Zhejiang w Chinach. Dodali, że podobne działanie ma narażenie na zanieczyszczone powietrze.

Sztuczne światło może zwiększać ryzyko udaru

Sztuczne światło może zwiększać ryzyko udaru

Źródło:
PAP, ahajournals.org

Himalaiści wspinający się na Mount Everest od tego roku będą musieli zabierać swoje kupy ze zbocza góry. To część inicjatywy lokalnych związków wspinaczkowych i nepalskich gmin, która ma na celu walkę z zanieczyszczeniem na najwyższym szczycie świata. Każdy wspinacz otrzyma wyposażenie pomagające mu uporać się z tym problemem.

Nie będzie można zostawiać kupy na Mount Evereście

Nie będzie można zostawiać kupy na Mount Evereście

Źródło:
CNN, The Guardian

Zastrzelono niedźwiedzia, który w połowie marca ranił pięć osób w Liptowskim Mikułaszu na Słowacji - poinformował w środę Tomasz Taraba, minister środowiska. Do identyfikacji zwierzęcia użyto drona oraz zdjęć i filmów.

Zastrzelono niedźwiedzia, który ranił pięć osób w Liptowskim Mikułaszu

Zastrzelono niedźwiedzia, który ranił pięć osób w Liptowskim Mikułaszu

Źródło:
PAP

Niesporczaki, maleńkie bezkręgowce, słyną z tego, że potrafią przetrwać w ekstremalnych warunkach. Międzynarodowy zespół badaczy odkrył, że białka tych stworzeń mogą spowalniać procesy zachodzące w ludzkich komórkach.

Czy wieczną młodość będziemy zawdzięczać niesporczakom?

Czy wieczną młodość będziemy zawdzięczać niesporczakom?

Źródło:
sciencedaily.com, uwyo.edu

Jeleń o imieniu Isaia, który stał się maskotką Cortiny d'Ampezzo, został przetransportowany do oddalonego od włoskiej miejscowości lasu - podały lokalne media. Zwierzę zasłynęło wizytami na miejscowym targowisku, gdzie chodziło między straganami w poszukiwaniu jedzenia.

Jeleń bywał częstym gościem na targu we Włoszech. Trzeba było go wywieźć do lasu

Jeleń bywał częstym gościem na targu we Włoszech. Trzeba było go wywieźć do lasu

Źródło:
PAP, ansa.it

Mikroplastik przenika do gleby tak głęboko, że trafia nawet do próbek archeologicznych. Brytyjscy naukowcy znaleźli cząsteczki tworzyw sztucznych na głębokości ponad siedmiu metrów. Co ciekawe, niektóre zanieczyszczone próbki zostały pobrane w ubiegłym wieku, na długo przed rozpowszechnieniem się terminu "mikroplastik".

Znaleźli mikroplastik w glebie pochodzącej z I wieku naszej ery

Znaleźli mikroplastik w glebie pochodzącej z I wieku naszej ery

Źródło:
CNN, University of York

Samice i samce jednego z gatunków pająków mogą współpracować, by oszukać zarówno drapieżniki, jak i ofiary. Naukowcom udało się zaobserwować parę osobników ustawionych w taki sposób, że przypominały otaczające je kwiaty. Być może jest to pierwszy zarejestrowany przypadek kooperatywnego mimetyzmu.

Para pająków udawała kwiat. "Udało im się oszukać moje oczy"

Para pająków udawała kwiat. "Udało im się oszukać moje oczy"

Źródło:
New Scientist, Science X Network

Argentyna zmaga się z największą w historii kraju epidemią dengi. Tylko w ubiegłym tygodniu odnotowano prawie 24 tysiące nowych infekcji - podał w poniedziałek miejscowy dziennik "Pagina 12".

Prawie 24 tysiące zachorowań w tydzień. Epidemia dengi w Argentynie

Prawie 24 tysiące zachorowań w tydzień. Epidemia dengi w Argentynie

Źródło:
PAP, Reuters, Pagina 12