Tak oddycha Ziemia. Zanikające piękno naszej planety

[object Object]
Planeta Ziemia. Niezwykłe nagranie NASANASA
wideo 2/8

Dwadzieścia lat Ziemi na fantastycznych zdjęciach wykonanych przez satelity NASA. Tak powstał przepiękny film pokazujący, jakie zmiany zaszły w tym czasie na powierzchni naszej planety, w jej florze i faunie.

Mija 20 lat, odkąd satelity amerykańskiej Narodowej Agencji Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej (NASA) zaczęły obserwować Ziemię jako żyjącą planetę. Dostarczane przez NASA zdjęcia są skarbnicą wiedzy, powalającą na rozwiązanie wielu zagadek związanych z zachodzącymi tu procesami.

Na udostępnionym teraz przez NASA filmie, składającym się z robionych przez dwie dekady zdjęć, widzimy, jak zmienia się biosfera Ziemi. Zanikają i rosną lasy, przemieszczają się ławice ryb, topnieją lody Antarktydy.

Na pełnym nagraniu widać nawet, jak - zdaniem naukowców - wyglądała Błękitna Planeta przed pojawieniem się na niej człowieka.

Przeszłość planety Ziemia (źródło: NASA)
Przeszłość planety Ziemia (źródło: NASA)NASA

Było sobie życie

Sensory umieszczone na pokładzie satelitów już od połowy lat 70. ubiegłego wieku dokonują rozmaitych pomiarów życia organizmów na lądzie, jednak regularna rejestracja biosfery Ziemi - tak na lądzie, jak i pod wodą - rozpoczęła się dopiero w 1997 roku. Wtedy wystartował program SeaWFiS (Sea-Viewing Wide Field-of-View Sensor), którego głównym celem było zbieranie na nieznaną dotychczas skalę informacji o podwodnym życiu ziemskich organizmów.

SeaWFiS dodał więc do układanki ostatni element, dzięki czemu naukowcy byli w stanie zobrazować zmiany, jakie zaszły i zachodzą na naszej planecie.

- To są niewyobrażalnie wymowne wizualizacje naszej żyjącej planety - zachwala efekty tych działań oceanograf NASA Gene Carl Feldman. - To jest nasza Ziemia, ona oddycha, zmienia się z każdą porą roku, z każdą wędrówką wokół Słońca, zdana na łaskę wichru, oceanu i temperatury - opisuje.

Dzięki płynącym z kosmosu obrazom jesteśmy w stanie monitorować skalę upraw na Ziemi, kondycję roślinności, zalesienie, zasięg łowisk, wędrówki ławic czy topniejące lody Antarktydy. Jesteśmy też w stanie snuć prognozy tego, jak kolejne działania człowieka zmienią naszą planetę.

Zobacz niezwykłe nagranie naszej planety:

Planeta Ziemia. Niezwykłe nagranie NASA
Planeta Ziemia. Niezwykłe nagranie NASANASA

Rozumiemy coraz więcej

Zdjęcia satelitarne pokazują, jak zielenieją wody Arktyki, w miarę jak zimnolubne ryby przemieszczają się coraz bardziej na północ. Obserwujemy, jak całe ekosystemy umierają lub dostosowują się do warunków, jakie narzuca człowiek. Widać, jak w miarę podnoszenia się temperatury oceanów, rozkwitają martwicze plamy na Pacyfiku, świadczące o zamieraniu podwodnego życie.

Te zdjęcia uświadamiają, jak ogromną - i niestety niekorzystną - rolę odgrywa człowiek w globalnym ekosystemie.

Jeszcze sześćdziesiąt lat temu ludzie nie mieli pewności, czy z kosmosu można wyraźnie dostrzec powierzchnię Błękitnej Planety. Naukowcy zastanawiali się, czy pyły i warstwy atmosfery nie uniemożliwią uzyskania wyraźnego obrazu oceanów i kontynentów. Programy Gemini i Apollo pokazały, jak mylne były to przypuszczenia.

W 1972 roku rozoczęła się misja Landsat - program zdalnego pozyskiwania zdjęć Ziemi z kosmosu, w ramach którego wystrzelono osiem sztucznych satelitów. Rejestrowały one między innymi dane dotyczące wegetacji roślinności. 25 lat później wspomniany program SeaWFiS umożliwił także analizę głębin oceanów.

- W miarę jak rosną nasze archiwa zdjęć satelitarnych, widzimy i rozumiemy coraz więcej - przyznaje Jeffrey Masek z Laboratorium Pomiarów Biosferycznych NASA.

Trend ocieplania się Ziemi (od 1880 do 2016), NASA
Trend ocieplania się Ziemi (od 1880 do 2016), NASANASA

Malowanie statystyką

Przykładów nie trzeba daleko szukać. Kurczące się równiny Senegalu przechodzą drastyczną zmianę co sezon. Kobierce traw i niewysokich zarośli wykwitają gwałtownie na początku czerwca, by przepaść w ciągu kilku nocy listopada, gdy kończy się pora deszczowa. Odkrył to jeden z pierwszych satelitów pogodowych wystrzelonych na przełomie lat 70. i 80.

Zmiany wskaźnika NDVI w Senegalu (NASA/Robert Simmon and Jesse Allen)NASA/Robert Simmon and Jesse Allen

- Nie posiadaliśmy się ze zdumienia, gdy dostaliśmy pierwsze zdjęcia. Były naprawdę niewiarygodne, bo pokazywały, jak plamy zieleni na przemian wykwitają i nikną na naszych oczach - przyznaje wieloletni pracownik NASA Compton Tucker. - Gdy opublikowaliśmy wyniki naszych badań, podniosły się głosy, że "bazgrzemy statystyką" albo wręcz ją zakłamujemy. Lecz to wtedy, właśnie wtedy, mogliśmy dokonać globalnego pomiaru fotosyntezy, a tym samym zrozumieć sam proces wegetacji - tłumaczy.

W komórkach roślin zachodzi proces fotosyntezy. Promieniowanie dochodzi do powierzchni ziemi w różnych zakresach. Roślinność absorbuje promieniowanie niebieskie i czerwone światło, a odbija zielone. Dzięki tym właściwościom na zdjęciach satelitarnych jest ona "zamalowana" na zielono.

W miarę postępów w badaniach i usprawnieniu aparatury, badania stały się coraz dokładniejsze. Bazy danych z czasem powiększały się, co umożliwiło pokazywanie wieloletnich zmian zachodzących na powierzchni Ziemi.

Cień szansy dla planety

Gdy niebo jest względnie bezchmurne (atmosfera jest przeszkodą przy badaniach satelitarnych, ponieważ ogranicza dopływ promieni słonecznych, a chmury pozostawiają niepożądane cienie na powierzchni ziemi), naukowcy mogą wykonywać zdjęcia i odpowiednie pomiary, badać kondycję roślinności, jej zasięg, czy podzielić ją na poszczególne gatunki.

Gdy udało się wdrożyć badania dla oceanów, dopracowano nawet pomiary fitoplanktonu - mikroskopijnych organizmów, które także uczestniczą w procesie fotosyntezy. Nagle monitory NASA wybuchły istną feerią kolorów.

- Dla mnie to była pierwsza demonstracja siły naszej technologii - przyznaje Feldman. - Odkryliśmy też, że ocean i całokształt naszej planety jest niezwykle odporny, o ile tylko da mu się cień szansy - kwituje.

Turkusowa woda w Morzu Śródziemnym
Turkusowa woda w Morzu ŚródziemnymNASA

Autor: sj,wd/rzw / Źródło: NASA

Źródło zdjęcia głównego: NASA

Pozostałe wiadomości

Pogoda na Wielkanoc 2024. Święta zapowiadają się bardzo ciepło. Temperatura będzie przekraczać 20 stopni Celsjusza. Nie zabraknie słońca, niestety jest też duże ryzyko, że pojawią się burze.

Pogoda na Wielkanoc 2024. Może być blisko rekordu ciepła

Pogoda na Wielkanoc 2024. Może być blisko rekordu ciepła

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Piątkowy poranek w prawie całym kraju przyniósł pogodną aurę, chociaż miejscami nadal mocno wiało. Jak wyjaśniła synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek, sprzyjające warunki będą towarzyszyć nam przez cały dzień, chociaż niewykluczone, że miejscami słabo pokropi deszcz.

Ciepło wyprosi chłód znad Polski

Ciepło wyprosi chłód znad Polski

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. Piątek 29.03 przyniesie dużą ilość słońca. Opadów deszczu spodziewamy się w nielicznych miejscach i będą one słabe. Wiatr w porywach powieje mocno.

Pogoda na dziś - piątek 29.03. Słońce, ciepło, ale i silny wiatr

Pogoda na dziś - piątek 29.03. Słońce, ciepło, ale i silny wiatr

Źródło:
tvnmeteo.pl

Lodu na biegunach w wyniku zmian klimatycznych stopiło się już tak dużo, że wpłynęło to na ruch obrotowy Ziemi. Nasza planeta zwolniła - wynika z najnowszej analizy opublikowanej na łamach "Nature". Ma to znaczenie dla tego, jak odmierzamy czas.

Ziemia spowolniła, bo stopiło się zbyt dużo lodu. To może wpływać na odmierzanie czasu

Ziemia spowolniła, bo stopiło się zbyt dużo lodu. To może wpływać na odmierzanie czasu

Źródło:
CNN, nature.com, tvnmeteo.pl

Chmura pyłu znad Sahary zawisła w czwartek nad Atenami. Wiele osób skarżyło się na trudności w oddychaniu. Sytuację pogorszyła wyjątkowo wysoka temperatura powietrza. Lekarze zaapelowali, by unikać przebywania na zewnątrz.

Ateny za brudną zasłoną. Ludzie zgłaszali problemy z oddychaniem

Ateny za brudną zasłoną. Ludzie zgłaszali problemy z oddychaniem

Źródło:
AFP, ENEX

Dwa pasące się łosie, w tym jeden o nietypowym, białym umaszczeniu, sfilmowała Reporterka 24 pod Giżyckiem (woj. warmińsko-mazurskie). - To pierwsza odnotowana obserwacja łosia o takim umaszczeniu w historii. Jest to więc bardzo rzadki okaz - stwierdził Sławomir Kowalczyk z Nadleśnictwa Giżycko. Nagranie otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Dwa łosie na wypasie, jeden z nich był "bardzo rzadki"

Dwa łosie na wypasie, jeden z nich był "bardzo rzadki"

Źródło:
Kontakt 24, tvnmeteo.pl

Król ludu Maorysów wezwał do nadania wielorybom podobnych praw do istot ludzkich, aby zwiększyć ochronę tych ogromnych i majestatycznych zwierząt. Kilka lat temu w Nowej Zelandii osobowość prawną przyznano górze i rzece.

Chcą, by wieloryby miały takie prawa jak ludzie

Chcą, by wieloryby miały takie prawa jak ludzie

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Nadchodzi Wielkanoc, której nieodłączną tradycją jest dekorowanie jajek. Część z nas decyduje się na używanie do tego barwników dostępnych w niemal każdym sklepie spożywczym, niektóre z nich zawierają jednak szkodliwe dla zdrowia substancje chemiczne. Badacze przypominają, że do przygotowania pisanek lepiej użyć naturalnych środków, które możemy znaleźć w swojej kuchni.

Czym malować jajka, żeby sobie nie zaszkodzić?

Czym malować jajka, żeby sobie nie zaszkodzić?

Źródło:
PAP

Osoby cierpiące na prozopometamorfopsję mogą postrzegać twarze innych ludzi jako zdeformowane i demoniczne. Amerykańskim badaczom udało się zrekonstruować sposób, w jaki jeden z pacjentów widzi świat. Jak przekazali, osoby cierpiące na tę chorobę często spotykają się z niezrozumieniem ze strony najbliższych i służby zdrowia.

Zamiast twarzy widzą demony. "Nagle wszyscy wyglądają jak z horroru"

Zamiast twarzy widzą demony. "Nagle wszyscy wyglądają jak z horroru"

Źródło:
PAP, Dartmouth College, Understanding PMO, Smithsonian Magazine

W Niemczech pojawił się projekt ustawy, który ma zakazać hodowli psów z "nieprawidłowościami układu kostnego". Budzi on wiele kontrowersji wśród miłośników jamników. Petycja przeciwko ustawie, stworzona przez organizację kynologiczną, zebrała już ponad 15 tysięcy podpisów.

Koniec jamników? W Niemczech pojawił się kontrowersyjny projekt ustawy

Koniec jamników? W Niemczech pojawił się kontrowersyjny projekt ustawy

Źródło:
CNN

W wielu miejscach Hiszpanii spadł śnieg. Dla miłośników nart, którzy wybierają się na święta w góry Sierra Nevada, to bardzo dobra wiadomość.

Do Hiszpanii wróciła zima

Do Hiszpanii wróciła zima

Źródło:
ENEX

Trzęsienie ziemi nawiedziło północno-wschodnie Włochy. Miało magnitudę 5 - podało Europejsko-Śródziemnomorskie Centrum Sejsmologiczne (EMSC). Wstrząsy były odczuwalne także poza Włochami.

Nocne trzęsienie ziemi we Włoszech. Odczuto je także poza granicami kraju

Nocne trzęsienie ziemi we Włoszech. Odczuto je także poza granicami kraju

Źródło:
USGS, corriere.it

Pył znad Sahary dociera nad Polskę. Jego największe stężenie w czwartek wystąpi we wschodniej części kraju. Kolejna porcja pustynnego pyłu przewidywana jest w naszej części Europy w sobotę oraz w świąteczną niedzielę.

Saharyjski pył nad Polską. Dotrze w kilku dawkach

Saharyjski pył nad Polską. Dotrze w kilku dawkach

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

Do ośrodka ratującego dzikie zwierzęta w Knutsford w Wielkiej Brytanii zgłosiła się w ubiegłym tygodniu kobieta zaniepokojona stanem jeża, którego poprzedniego wieczora znalazła na poboczu drogi. Jak wyjaśniła, zwierzę przez całą noc nie tylko nie tknęło karmy, jaką mu podała, ale też nie ruszyło się nawet o milimetr. Jeż okazał się pomponem od czapki.  

Całą noc opiekowała się znalezionym jeżem. Okazało się, że to pompon  

Całą noc opiekowała się znalezionym jeżem. Okazało się, że to pompon  

Źródło:
Independent, BBC, TVN24.pl

Strażacy walczą z pożarami lasów w różnych częściach Meksyku. Zginęło kilka osób. Tylko przez dwa tygodnie tego miesiąca ogień strawił obszar o powierzchni ponad 13 tysięcy hektarów.

Szaleją pożary, jest kilkoro zabitych

Szaleją pożary, jest kilkoro zabitych

Źródło:
Reuters, infobae.com, AP, tvnmeteo.pl

Wielkimi krokami zbliżają się Święta Wielkanocne. Na stołach królować będą jajka. Ile możemy ich zjeść?

Ile jajek można jeść tygodniowo?

Ile jajek można jeść tygodniowo?

Źródło:
PAP

Korzystając z samochodu, w każdej sytuacji chcemy pokonać naszą trasę komfortowo i bezpiecznie oraz liczyć na niezawodność naszego pojazdu. Wpływ na to ma wiele czynników, do których należy oczywiście także to, jakie paliwa wlewamy do zbiornika w trakcie wizyt na stacjach benzynowych. Dziś przedstawimy powody, dla których warto - oczywiście jeśli jeszcze tego nie robimy - zacząć tankować paliwa premium marki MOL.

Potrójny efekt działania paliwa w twoim samochodzie

Potrójny efekt działania paliwa w twoim samochodzie

Astronomowie donoszą o nowym odkryciu w pobliżu supermasywnej czarnej dziury, znajdującej się w centrum Drogi Mlecznej. Zaobserwowana została tam obecność silnych spiralnych pól magnetycznych, która jest zaskakująco podobna do struktury wokół czarnej dziury w innej galaktyce - poinformowało Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO). Odkrycia dokonano dzięki nowemu obrazowi, dostarczonemu przez Teleskop Horyzontu Zdarzeń.

Odkryto silne spiralne pola magnetyczne w pobliżu czarnej dziury w Drodze Mlecznej

Odkryto silne spiralne pola magnetyczne w pobliżu czarnej dziury w Drodze Mlecznej

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl, ESO

Kraina Wygasłych Wulkanów trafiła w środę na listę Światowych Geoparków UNESCO. Położony w Sudetach geopark to już trzecie wyróżnione w ten sposób miejsce na terenie naszego kraju. - Potwierdza to, że Polska może poszczycić się dziedzictwem geologicznym o międzynarodowym znaczeniu - powiedziała dr Katarzyna Szadkowska, kierowniczka Pracowni Geologii Złożowej i Środowiskowej w Oddziale Dolnośląskim PIG-PIB we Wrocławiu.

Geopark z Polski trafił na listę UNESCO

Geopark z Polski trafił na listę UNESCO

Źródło:
PAP

Ekspozycja na sztuczne i jasne światło nocą może zwiększać ryzyko udaru mózgu oraz innych chorób naczyniowych mózgu - poinformowali naukowcy z Uniwersytetu Zhejiang w Chinach. Dodali, że podobne działanie ma narażenie na zanieczyszczone powietrze.

Sztuczne światło może zwiększać ryzyko udaru

Sztuczne światło może zwiększać ryzyko udaru

Źródło:
PAP, ahajournals.org

Himalaiści wspinający się na Mount Everest od tego roku będą musieli zabierać swoje kupy ze zbocza góry. To część inicjatywy lokalnych związków wspinaczkowych i nepalskich gmin, która ma na celu walkę z zanieczyszczeniem na najwyższym szczycie świata. Każdy wspinacz otrzyma wyposażenie pomagające mu uporać się z tym problemem.

Nie będzie można zostawiać kupy na Mount Evereście

Nie będzie można zostawiać kupy na Mount Evereście

Źródło:
CNN, The Guardian

Zastrzelono niedźwiedzia, który w połowie marca ranił pięć osób w Liptowskim Mikułaszu na Słowacji - poinformował w środę Tomasz Taraba, minister środowiska. Do identyfikacji zwierzęcia użyto drona oraz zdjęć i filmów.

Zastrzelono niedźwiedzia, który ranił pięć osób w Liptowskim Mikułaszu

Zastrzelono niedźwiedzia, który ranił pięć osób w Liptowskim Mikułaszu

Źródło:
PAP

Niesporczaki, maleńkie bezkręgowce, słyną z tego, że potrafią przetrwać w ekstremalnych warunkach. Międzynarodowy zespół badaczy odkrył, że białka tych stworzeń mogą spowalniać procesy zachodzące w ludzkich komórkach.

Czy wieczną młodość będziemy zawdzięczać niesporczakom?

Czy wieczną młodość będziemy zawdzięczać niesporczakom?

Źródło:
sciencedaily.com, uwyo.edu

Jeleń o imieniu Isaia, który stał się maskotką Cortiny d'Ampezzo, został przetransportowany do oddalonego od włoskiej miejscowości lasu - podały lokalne media. Zwierzę zasłynęło wizytami na miejscowym targowisku, gdzie chodziło między straganami w poszukiwaniu jedzenia.

Jeleń bywał częstym gościem na targu we Włoszech. Trzeba było go wywieźć do lasu

Jeleń bywał częstym gościem na targu we Włoszech. Trzeba było go wywieźć do lasu

Źródło:
PAP, ansa.it

Mikroplastik przenika do gleby tak głęboko, że trafia nawet do próbek archeologicznych. Brytyjscy naukowcy znaleźli cząsteczki tworzyw sztucznych na głębokości ponad siedmiu metrów. Co ciekawe, niektóre zanieczyszczone próbki zostały pobrane w ubiegłym wieku, na długo przed rozpowszechnieniem się terminu "mikroplastik".

Znaleźli mikroplastik w glebie pochodzącej z I wieku naszej ery

Znaleźli mikroplastik w glebie pochodzącej z I wieku naszej ery

Źródło:
CNN, University of York

Samice i samce jednego z gatunków pająków mogą współpracować, by oszukać zarówno drapieżniki, jak i ofiary. Naukowcom udało się zaobserwować parę osobników ustawionych w taki sposób, że przypominały otaczające je kwiaty. Być może jest to pierwszy zarejestrowany przypadek kooperatywnego mimetyzmu.

Para pająków udawała kwiat. "Udało im się oszukać moje oczy"

Para pająków udawała kwiat. "Udało im się oszukać moje oczy"

Źródło:
New Scientist, Science X Network

Argentyna zmaga się z największą w historii kraju epidemią dengi. Tylko w ubiegłym tygodniu odnotowano prawie 24 tysiące nowych infekcji - podał w poniedziałek miejscowy dziennik "Pagina 12".

Prawie 24 tysiące zachorowań w tydzień. Epidemia dengi w Argentynie

Prawie 24 tysiące zachorowań w tydzień. Epidemia dengi w Argentynie

Źródło:
PAP, Reuters, Pagina 12