Myśl o tym, co się stało, "nadal powoduje dreszcze", ale "przyroda nie znosi pustki"

[object Object]
Strażacy walczyli z pożarem w Biebrzańskim Parku Narodowym przez tydzieńtvn24
wideo 2/5

Na ubiegłoroczny pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym patrzyliśmy z przerażeniem i chyba nigdy wcześniej nie doświadczyliśmy tego, że postępująca katastrofa klimatyczna to fakt. Przez tydzień płonęły unikatowe i cenne przyrodniczo tereny w skali Polski. Po roku sprawdzamy, co z przyrodą nad Biebrzą po pożodze.

Biebrzański Park Narodowy, największy park narodowy w Polsce, stanął w ogniu 19 kwietnia 2020 roku. Z każdym kolejnym dniem zasięg płomieni tylko się rozszerzał. Przez tydzień ogień zdążył strawić 5526 hektarów bagiennych łąk, mokradeł i torfowisk. To prawie 10 procent powierzchni parku. To największy pożar w historii jego działalności. Widać było go nawet z kosmosu.

W akcji gaśniczej, którą utrudniała trwająca od miesięcy susza, brały udział setki strażaków z różnych jednostek w kraju czy żołnierze Wojsk Obrony Terytorialnej. Wykorzystywano między innymi śmigłowce Lasów Państwowych.

Prokuratura potwierdziła, że doszło najprawdopodobniej do celowego podpalenia. Na początku stycznia tego roku umorzyła postępowanie, ponieważ nie znaleziono sprawcy lub sprawców.

"Przyroda nie znosi pustki"

- Emocjonalnie to nadal powoduje dreszcze. Patrzymy na to z dużą dozą pokory i życzeniem, żeby nic podobnego więcej się nie wydarzyło – przyznał w rozmowie z tvnmeteo.pl dyrektor Biebrzańskiego Parku Narodowego Artur Wiatr.

Na pytanie, do jakiego stanu przez rok przyroda zdążyła wrócić, odpowiedział, że "nie jest tak źle, jak mogłoby to wyglądać, patrząc na obrazki w trakcie pożaru". - Przyroda nie znosi pustki. Gdybyśmy dzisiaj stanęli w miejscu, w którym rok temu obserwowaliśmy kłęby dymu i te szalejące płomienie, to można by było się bardzo zdziwić, jak przyroda zabliźnia rany – opisywał.

Dolina Biebrzy jest ostoją wielu rodzimych i rzadkich gatunków zwierząt, głównie ptaków wodno-błotnych, takich jak wodniczki, rycyki, dubelty czy orliki grubodziobe. W obrębie parku rośnie 90 gatunków roślin objętych ochroną.

Na podstawie dotychczasowych obserwacji "zmieniła się trochę kompozycja gatunkowa roślin" – przekazał Wiatr. - Wskutek pożaru pojawiły się na przykład takie gatunki mchów czy grzybów, których wcześniej nie obserwowano. Można powiedzieć więc, że na małych fragmentach różnorodność nawet wzrosła – zauważył. Podobną sytuację zaobserwowano, jeśli chodzi o owady. Dostrzeżono takie gatunki, których wcześniej nad Biebrzą nie widywano, ale "nie wiadomo, czy to zasługa pożaru, czy trochę słabszego poznania tej grupy zwierząt" – dodał.

Przyroda w Biebrzańskim Parku Narodowym powoli się odradza
Przyroda w Biebrzańskim Parku Narodowym powoli się odradzaPiotr Tałałaj, Biebrzański PN
Zdjęcie satelitarne pożaru w Biebrzańskim Parku Narodowym, 22 kwietnia 2020 (NASA)NASA
Pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym
Pożar w Biebrzańskim Parku Narodowymtvn24

"Jedna z grup, która najbardziej ucierpiała od bezpośredniego działania ognia"

Jak opowiadał Wiatr, "skrajnie nieliczny i zagrożony cietrzew wrócił na swoje tokowiska, orlik grubodzioby bezpiecznie wyprowadził swoje lęgi. W lipcu na pożarzysko powróciła też wodniczka, czyli globalnie zagrożony gatunek ptaka, dla którego dolina Biebrzy jest bardzo ważną światową ostoją". - Latem teren pożarzyska zasiedliły na nowo gryzonie – jedna z tych grup ssaków, która najbardziej ucierpiała od bezpośredniego działania ognia – podkreślił. Wymienił przy tym między innymi nornika północnego, "typowy i ważny gatunek dla torfowisk".

Wiatr podkreślił, że dokładne dane na temat tego, jak przyroda poradziła sobie z pożarem, znane będą dopiero po pięciu latach. Szczegółowe badania na ten temat wraz z Biebrzańskim Parkiem Narodowym prowadzi Instytut Badawczy Leśnictwa, a finansuje fundusz leśny.

"Jest za wcześnie, żeby mówić jednoznacznie, że jest źle, przeciętnie albo dobrze"

Dlatego, jak ocenił ornitolog Adam Zbyryt z Polskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków i Wydziału Biologii Uniwersytetu w Białymstoku, "jest za wcześnie, żeby mówić jednoznacznie, że jest źle, przeciętnie, albo dobrze".

- Przyroda ma mechanizmy do tego, żeby się regenerować. Jestem przekonany, że straty, o których było mówione, na pewno nie są tak duże, zwłaszcza wśród ptaków – zaznaczył.

Ptaki w momencie wybuchu pożaru zaczęły szukać dla siebie alternatywy do gniazdowania. - Z obserwacji ornitologów w różnych regionach północno-wschodniej Polski mieliśmy doniesienia dotyczące występowania wodniczek. Pojawiły się w miejscach, gdzie wcześniej się nie gnieździły albo wróciły na miejsca, gdzie ich stanowiska zanikły wiele lat temu – opisywał Zbyryt. To na przykład okolice Białegostoku lub tereny Warmii i Mazur. Jak zaznaczył, w tych miejscach gatunku tego nie widywano nawet od kilku dekad.

Zdaniem ornitologa w tym roku ptaki nie powinny odlatywać znad Biebrzy, choć zwrócił uwagę, że jeżeli proces ich osiedlania w innych miejscach ustabilizuje się, mogą wracać na obszary, które "odkryły" na nowo.

Widok z drona na spalone tereny Biebrzańskiego Parku Narodowego, kwiecień 2020
Widok z drona na spalone tereny Biebrzańskiego Parku Narodowego, kwiecień 2020tvn24

"W tej chwili dolina Biebrzy powinna być zalana wodą"

Po zimie 2019/2020, którą Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej określił jako najcieplejszą od połowy XIX wieku, 30 kwietnia ubiegłego roku poziom wody w Biebrzy był najniższy w historii pomiarów. Na stacji Dębowo wynosił zaledwie 80 centymetrów. Według danych IMGW obecnie sięga około 140 cm.

Jak przyznał dyrektor Parku, to wyraźnie więcej w porównaniu do minionego roku i ostatnia "śnieżna zima zdecydowanie tę sytuację poprawiła". Nadal jednak jest to "niepokojące", bo w połowie kwietnia "stany wód powinny być bardzo wysokie". - W tej chwili dolina Biebrzy powinna być zalana wodą – podkreślił.

Dyrektor Biebrzańskiego Parku Narodowego zaapelował o niewypalanie traw. - To może mieć bardzo dalekosiężne konsekwencje. Przykładem tego jest zeszłoroczny pożar. Wyciągajmy wnioski – dodał. Zwrócił też uwagę na zmiany klimatyczne, których "pożary będą pokłosiem". - Kwestia, na jaką skalę, jak często i na ile w tym wszystkim będzie udziału człowieka jako bezpośredniego sprawcy – powiedział.

Widok z drona na Biebrzański Park Narodowy w czerwcu 2020 roku
Widok z drona na Biebrzański Park Narodowy w czerwcu 2020 rokutvn24

Autor: Paweł Soszyński / Źródło: tvnmeteo.pl

Pozostałe wiadomości

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa w związku z prognozowanym silnym wiatrem i burzami ogłosiło alert dla części trzech województw. Służby ostrzegają przed możliwymi przerwami w dostawie prądu.

Alert RCB. "Unikaj otwartych przestrzeni"

Alert RCB. "Unikaj otwartych przestrzeni"

Źródło:
RCB, tvnmeteo.pl

Pogoda na Wielkanoc 2024. Święta zapowiadają się bardzo ciepło. Temperatura będzie przekraczać 20 stopni Celsjusza. Nie zabraknie słońca, niestety jest też duże ryzyko, że pojawią się burze.

Pogoda na Wielkanoc 2024. Może być blisko rekordu ciepła

Pogoda na Wielkanoc 2024. Może być blisko rekordu ciepła

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Tej nocy w części kraju będzie niebezpiecznie. IMGW wydał ostrzeżenia pierwszego i drugiego stopnia przed silnym wiatrem. Może osiągać w porywach prędkość do 90 kilometrów na godzinę. Z prognoz wynika, że pojawią się też burze.

Porywy nawet do 90 km/h. Tutaj będzie niebezpiecznie

Porywy nawet do 90 km/h. Tutaj będzie niebezpiecznie

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Pogoda na jutro. W piątek 29.03 wróci słońce. Jeśli pojawią się opady, to będą słabe i mokro zrobi się w nielicznych miejscach, wcześniej nieco więcej deszczu spadnie jednak nocą. Należy spodziewać się silnych porywów wiatru.

Pogoda na jutro - piątek 29.03. Nocą będzie padać, w dzień czeka nas dużo słońca

Pogoda na jutro - piątek 29.03. Nocą będzie padać, w dzień czeka nas dużo słońca

Źródło:
tvnmeteo.pl

Lodu na biegunach w wyniku zmian klimatycznych stopiło się już tak dużo, że wpłynęło to na ruch obrotowy Ziemi. Nasza planeta zwolniła - wynika z najnowszej analizy opublikowanej na łamach "Nature". Ma to znaczenie dla tego, jak odmierzamy czas.

Ziemia spowolniła, bo stopiło się zbyt dużo lodu. To może wpływać na odmierzanie czasu

Ziemia spowolniła, bo stopiło się zbyt dużo lodu. To może wpływać na odmierzanie czasu

Źródło:
CNN, nature.com, tvnmeteo.pl

Chmura pyłu znad Sahary zawisła w czwartek nad Atenami. Wiele osób skarżyło się na trudności w oddychaniu. Sytuację pogorszyła wyjątkowo wysoka temperatura powietrza. Lekarze zaapelowali, by unikać przebywania na zewnątrz.

Ateny za brudną zasłoną. Ludzie zgłaszali problemy z oddychaniem

Ateny za brudną zasłoną. Ludzie zgłaszali problemy z oddychaniem

Źródło:
AFP, ENEX

Dwa pasące się łosie, w tym jeden o nietypowym, białym umaszczeniu, sfilmowała Reporterka 24 pod Giżyckiem (woj. warmińsko-mazurskie). - To pierwsza odnotowana obserwacja łosia o takim umaszczeniu w historii. Jest to więc bardzo rzadki okaz - stwierdził Sławomir Kowalczyk z Nadleśnictwa Giżycko. Nagranie otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Dwa łosie na wypasie, jeden z nich był "bardzo rzadki"

Dwa łosie na wypasie, jeden z nich był "bardzo rzadki"

Źródło:
Kontakt 24, tvnmeteo.pl

Król ludu Maorysów wezwał do nadania wielorybom podobnych praw do istot ludzkich, aby zwiększyć ochronę tych ogromnych i majestatycznych zwierząt. Kilka lat temu w Nowej Zelandii osobowość prawną przyznano górze i rzece.

Chcą, by wieloryby miały takie prawa jak ludzie

Chcą, by wieloryby miały takie prawa jak ludzie

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Nadchodzi Wielkanoc, której nieodłączną tradycją jest dekorowanie jajek. Część z nas decyduje się na używanie do tego barwników dostępnych w niemal każdym sklepie spożywczym, niektóre z nich zawierają jednak szkodliwe dla zdrowia substancje chemiczne. Badacze przypominają, że do przygotowania pisanek lepiej użyć naturalnych środków, które możemy znaleźć w swojej kuchni.

Czym malować jajka, żeby sobie nie zaszkodzić?

Czym malować jajka, żeby sobie nie zaszkodzić?

Źródło:
PAP

Osoby cierpiące na prozopometamorfopsję mogą postrzegać twarze innych ludzi jako zdeformowane i demoniczne. Amerykańskim badaczom udało się zrekonstruować sposób, w jaki jeden z pacjentów widzi świat. Jak przekazali, osoby cierpiące na tę chorobę często spotykają się z niezrozumieniem ze strony najbliższych i służby zdrowia.

Zamiast twarzy widzą demony. "Nagle wszyscy wyglądają jak z horroru"

Zamiast twarzy widzą demony. "Nagle wszyscy wyglądają jak z horroru"

Źródło:
PAP, Dartmouth College, Understanding PMO, Smithsonian Magazine

W Niemczech pojawił się projekt ustawy, który ma zakazać hodowli psów z "nieprawidłowościami układu kostnego". Budzi on wiele kontrowersji wśród miłośników jamników. Petycja przeciwko ustawie, stworzona przez organizację kynologiczną, zebrała już ponad 15 tysięcy podpisów.

Koniec jamników? W Niemczech pojawił się kontrowersyjny projekt ustawy

Koniec jamników? W Niemczech pojawił się kontrowersyjny projekt ustawy

Źródło:
CNN

W wielu miejscach Hiszpanii spadł śnieg. Dla miłośników nart, którzy wybierają się na święta w góry Sierra Nevada, to bardzo dobra wiadomość.

Do Hiszpanii wróciła zima

Do Hiszpanii wróciła zima

Źródło:
ENEX

Trzęsienie ziemi nawiedziło północno-wschodnie Włochy. Miało magnitudę 5 - podało Europejsko-Śródziemnomorskie Centrum Sejsmologiczne (EMSC). Wstrząsy były odczuwalne także poza Włochami.

Nocne trzęsienie ziemi we Włoszech. Odczuto je także poza granicami kraju

Nocne trzęsienie ziemi we Włoszech. Odczuto je także poza granicami kraju

Źródło:
USGS, corriere.it

Pył znad Sahary dociera nad Polskę. Jego największe stężenie w czwartek wystąpi we wschodniej części kraju. Kolejna porcja pustynnego pyłu przewidywana jest w naszej części Europy w sobotę oraz w świąteczną niedzielę.

Saharyjski pył nad Polską. Dotrze w kilku dawkach

Saharyjski pył nad Polską. Dotrze w kilku dawkach

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

Do ośrodka ratującego dzikie zwierzęta w Knutsford w Wielkiej Brytanii zgłosiła się w ubiegłym tygodniu kobieta zaniepokojona stanem jeża, którego poprzedniego wieczora znalazła na poboczu drogi. Jak wyjaśniła, zwierzę przez całą noc nie tylko nie tknęło karmy, jaką mu podała, ale też nie ruszyło się nawet o milimetr. Jeż okazał się pomponem od czapki.  

Całą noc opiekowała się znalezionym jeżem. Okazało się, że to pompon  

Całą noc opiekowała się znalezionym jeżem. Okazało się, że to pompon  

Źródło:
Independent, BBC, TVN24.pl

Strażacy walczą z pożarami lasów w różnych częściach Meksyku. Zginęło kilka osób. Tylko przez dwa tygodnie tego miesiąca ogień strawił obszar o powierzchni ponad 13 tysięcy hektarów.

Szaleją pożary, jest kilkoro zabitych

Szaleją pożary, jest kilkoro zabitych

Źródło:
Reuters, infobae.com, AP, tvnmeteo.pl

Wielkimi krokami zbliżają się Święta Wielkanocne. Na stołach królować będą jajka. Ile możemy ich zjeść?

Ile jajek można jeść tygodniowo?

Ile jajek można jeść tygodniowo?

Źródło:
PAP

Korzystając z samochodu, w każdej sytuacji chcemy pokonać naszą trasę komfortowo i bezpiecznie oraz liczyć na niezawodność naszego pojazdu. Wpływ na to ma wiele czynników, do których należy oczywiście także to, jakie paliwa wlewamy do zbiornika w trakcie wizyt na stacjach benzynowych. Dziś przedstawimy powody, dla których warto - oczywiście jeśli jeszcze tego nie robimy - zacząć tankować paliwa premium marki MOL.

Potrójny efekt działania paliwa w twoim samochodzie

Potrójny efekt działania paliwa w twoim samochodzie

Astronomowie donoszą o nowym odkryciu w pobliżu supermasywnej czarnej dziury, znajdującej się w centrum Drogi Mlecznej. Zaobserwowana została tam obecność silnych spiralnych pól magnetycznych, która jest zaskakująco podobna do struktury wokół czarnej dziury w innej galaktyce - poinformowało Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO). Odkrycia dokonano dzięki nowemu obrazowi, dostarczonemu przez Teleskop Horyzontu Zdarzeń.

Odkryto silne spiralne pola magnetyczne w pobliżu czarnej dziury w Drodze Mlecznej

Odkryto silne spiralne pola magnetyczne w pobliżu czarnej dziury w Drodze Mlecznej

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl, ESO

Kraina Wygasłych Wulkanów trafiła w środę na listę Światowych Geoparków UNESCO. Położony w Sudetach geopark to już trzecie wyróżnione w ten sposób miejsce na terenie naszego kraju. - Potwierdza to, że Polska może poszczycić się dziedzictwem geologicznym o międzynarodowym znaczeniu - powiedziała dr Katarzyna Szadkowska, kierowniczka Pracowni Geologii Złożowej i Środowiskowej w Oddziale Dolnośląskim PIG-PIB we Wrocławiu.

Geopark z Polski trafił na listę UNESCO

Geopark z Polski trafił na listę UNESCO

Źródło:
PAP

Ekspozycja na sztuczne i jasne światło nocą może zwiększać ryzyko udaru mózgu oraz innych chorób naczyniowych mózgu - poinformowali naukowcy z Uniwersytetu Zhejiang w Chinach. Dodali, że podobne działanie ma narażenie na zanieczyszczone powietrze.

Sztuczne światło może zwiększać ryzyko udaru

Sztuczne światło może zwiększać ryzyko udaru

Źródło:
PAP, ahajournals.org

Himalaiści wspinający się na Mount Everest od tego roku będą musieli zabierać swoje kupy ze zbocza góry. To część inicjatywy lokalnych związków wspinaczkowych i nepalskich gmin, która ma na celu walkę z zanieczyszczeniem na najwyższym szczycie świata. Każdy wspinacz otrzyma wyposażenie pomagające mu uporać się z tym problemem.

Nie będzie można zostawiać kupy na Mount Evereście

Nie będzie można zostawiać kupy na Mount Evereście

Źródło:
CNN, The Guardian

Zastrzelono niedźwiedzia, który w połowie marca ranił pięć osób w Liptowskim Mikułaszu na Słowacji - poinformował w środę Tomasz Taraba, minister środowiska. Do identyfikacji zwierzęcia użyto drona oraz zdjęć i filmów.

Zastrzelono niedźwiedzia, który ranił pięć osób w Liptowskim Mikułaszu

Zastrzelono niedźwiedzia, który ranił pięć osób w Liptowskim Mikułaszu

Źródło:
PAP

Niesporczaki, maleńkie bezkręgowce, słyną z tego, że potrafią przetrwać w ekstremalnych warunkach. Międzynarodowy zespół badaczy odkrył, że białka tych stworzeń mogą spowalniać procesy zachodzące w ludzkich komórkach.

Czy wieczną młodość będziemy zawdzięczać niesporczakom?

Czy wieczną młodość będziemy zawdzięczać niesporczakom?

Źródło:
sciencedaily.com, uwyo.edu

Jeleń o imieniu Isaia, który stał się maskotką Cortiny d'Ampezzo, został przetransportowany do oddalonego od włoskiej miejscowości lasu - podały lokalne media. Zwierzę zasłynęło wizytami na miejscowym targowisku, gdzie chodziło między straganami w poszukiwaniu jedzenia.

Jeleń bywał częstym gościem na targu we Włoszech. Trzeba było go wywieźć do lasu

Jeleń bywał częstym gościem na targu we Włoszech. Trzeba było go wywieźć do lasu

Źródło:
PAP, ansa.it

Mikroplastik przenika do gleby tak głęboko, że trafia nawet do próbek archeologicznych. Brytyjscy naukowcy znaleźli cząsteczki tworzyw sztucznych na głębokości ponad siedmiu metrów. Co ciekawe, niektóre zanieczyszczone próbki zostały pobrane w ubiegłym wieku, na długo przed rozpowszechnieniem się terminu "mikroplastik".

Znaleźli mikroplastik w glebie pochodzącej z I wieku naszej ery

Znaleźli mikroplastik w glebie pochodzącej z I wieku naszej ery

Źródło:
CNN, University of York

Samice i samce jednego z gatunków pająków mogą współpracować, by oszukać zarówno drapieżniki, jak i ofiary. Naukowcom udało się zaobserwować parę osobników ustawionych w taki sposób, że przypominały otaczające je kwiaty. Być może jest to pierwszy zarejestrowany przypadek kooperatywnego mimetyzmu.

Para pająków udawała kwiat. "Udało im się oszukać moje oczy"

Para pająków udawała kwiat. "Udało im się oszukać moje oczy"

Źródło:
New Scientist, Science X Network

Argentyna zmaga się z największą w historii kraju epidemią dengi. Tylko w ubiegłym tygodniu odnotowano prawie 24 tysiące nowych infekcji - podał w poniedziałek miejscowy dziennik "Pagina 12".

Prawie 24 tysiące zachorowań w tydzień. Epidemia dengi w Argentynie

Prawie 24 tysiące zachorowań w tydzień. Epidemia dengi w Argentynie

Źródło:
PAP, Reuters, Pagina 12