Wojna o czystą Arktykę. "Pozwaliśmy norweski rząd"

[object Object]
Za nami najgorętsza dekada w historiiNASA's Scientific Visualization Studio/Kathryn Mersmann
wideo 2/22

Aktywiści wciąż walczą z norweskim rządem. Chcą, by na Morzu Barentsa nie wydobywano ropy. Powołują się na konstytucję i paryskie porozumienie klimatyczne - biorą sprawy w swoje ręce, bo na polityków - jak mówią - liczyć nie mogą. Materiał magazynu "Polska i Świat".

Arktyka dla Ziemi jest bezcenna - to jeden z regulatorów klimatu. By tę rolę Arktyki ratować, ekologiczni aktywiści pozwali rząd Norwegii. Domagają się zakazu wydobycia ropy naftowej z tych mroźnych regionów. Sprawą zajął się sąd apelacyjny, a wśród pozywających jest Greenpeace i organizacje młodzieżowe.

- Skoro politycy nie podejmują działań, by rozwiązać kryzys klimatyczny, to może wyrok sądu ich do tego zmusi - mówi Gaute Eiterjord z młodzieżowej organizacji ochrony środowiska Natura i Młodzi.

- Jesteśmy w wyjątkowej sytuacji klimatycznej. Pozwaliśmy norweski rząd, bo łamie konstytucję i ustalenia paryskiego szczytu klimatycznego - dodaje Frode Pleym, prezes norweskiego oddziału Greenpeace.

"Prawo do życia w zdrowym środowisku"

Sprawa ciągnie się od 2016 roku. Aktywiści w pozwie powołują się na ratyfikowaną przez ich kraj paryską umowę klimatyczną i norweską konstytucję.

Konkretnie na artykuł 112: "Każdy ma prawo do środowiska naturalnego, które sprzyja zdrowiu, i do natury, której zasoby i różnorodność podlegają ochronie. Bogactwa naturalne powinny być wykorzystywane na podstawie długoterminowych i wielostronnych przemyśleń tak, aby prawo to ochronić również dla następnych pokoleń".

- Wszystko, czego się domagamy, to nasze prawo do życia w zdrowym środowisku, co gwarantuje nam konstytucja. Rząd, pozwalając na wydobycie ropy z dna Morza Barentsa, łamie to prawo - dodaje Tina Våje z organizacji Natura i Młodzi.

Zmiany klimatyczne na świecie (Małgorzata Latos/PAP)Małgorzata Latos/PAP

Paliwa kopalne powinny pozostać w ziemi

Rząd Norwegii wydał kilkanaście koncesji na odwierty w Morzu Barentsa. Ropę naftową chcą tu wydobywać największe światowe koncerny, co w dobie walki z pędzącą klimatyczną katastrofą budzi niepokój eko-aktywistów i naukowców.

- Jeżeli chcemy powstrzymać kryzys klimatyczny, to paliwa kopalne powinny pozostać w głębi ziemi. My w tej chwili spalamy 186 tysięcy litrów ropy każdej sekundy, to jest zbrodnia - tłumaczy prof. Piotr Skubała z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego.

Młodzi Norwegowie nie chcą, by ich kraj przyczyniał się do pogłębiania klimatycznego kryzysu.

- Jak najbardziej im kibicuję - mówi dr Mikołaj Golachowski, biolog i polarnik. Zwraca też uwagę na jeszcze jedno zagrożenie związane z odwiertami. - Zawsze może dojść do jakiejś awarii. Im dalej na północ jesteśmy, im bardziej ekstremalne są warunki, tym trudniej byłoby usunąć skutki takiej awarii - tłumaczy.

1:0 dla norweskiego rządu

Norweskie władze zagrożenia jednak nie widzą.

- Ten pozew mógłby dotyczyć wszystkiego, na co norweski rząd wydaje pozwolenia - budowa dróg, rolnictwo, infrastruktura. Używając argumentacji naszych oponentów tak naprawdę każdy z projektów można by podpiąć pod niszczenie środowiska i negatywny wpływ na globalny klimat - kontruje Fredrik Sejersted, pełnomocnik rządu Norwegii. W starciu Norwegia kontra aktywiści na razie jest 1:0 dla rządu. W ubiegłym roku sąd przyznał, że władze zezwalając na odwierty nie złamały konstytucji. Trwający właśnie proces apelacyjny zakończy się w styczniu. Aktywiści wierzą, że tym razem wygra Arktyka.

Zobacz cały materiał magazynu "Polska i Świat":

Autor: //aw / Źródło: Polska i Świat TVN24

Pozostałe wiadomości

Najbliższa noc będzie kolejną z serii, w której pojawią się przymrozki. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ogłosił ostrzeżenia na terenie 10 województw. Przy gruncie temperatura ma się obniżyć do -5 stopni Celsjusza.

"Kolejna trudna noc. Przygotujcie się"

"Kolejna trudna noc. Przygotujcie się"

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Zimni ogrodnicy i zimna Zośka już niebawem. Ze wstępnych prognoz wynika, że w nadchodzących dniach możemy spodziewać się niebezpiecznych dla ogrodników i botaników przymrozków. Kiedy będą one najdotkliwsze i jak nisko spadnie temperatura przy gruncie? Sprawdź na mapach, na co się przygotować.

Zimni ogrodnicy i zimna Zośka. Gdzie przymrozki będą najdotkliwsze?

Zimni ogrodnicy i zimna Zośka. Gdzie przymrozki będą najdotkliwsze?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Rośnie liczba ofiar śmiertelnych ogromnej powodzi na południu Brazylii. W różnym stopniu zalana została większość z 500 miast stanu Rio Grande do Sul. W niektórych miejscach z wody wystają tylko dachy budynków. W mieście Caonas zauważono konia stojącego na dachu jednego z zalanych domów.

Koń utknął na dachu zalanego domu

Koń utknął na dachu zalanego domu

Źródło:
Reuters, infobae.com, tvnmeteo.pl

W ciągu najbliższych kilku dni czeka nas dużo słonecznego nieba, ale nie zabraknie też opadów deszczu. Niektórzy mieszkańcy kraju powinni mieć przy sobie parasol w sobotę i niedzielę. Termometry będą wskazywać na ogół poniżej 20 stopni Celsjusza.

Pogoda będzie w kratkę. W tych regionach spadnie deszcz

Pogoda będzie w kratkę. W tych regionach spadnie deszcz

Źródło:
tvnmeteo.pl

W brazylijskim stanie Rio Grande do Sul trwa gigantyczna powódź. Zginęło co najmniej 100 osób, a ponad 100 jest zaginionych. Pod wodą znalazło się wiele miast. Zdjęcia i nagrania ze śmigłowca pokazują zalane lotnisko w mieście Porto Alegre, stolicy stanu.

Lotnisko zamieniło się w jezioro

Lotnisko zamieniło się w jezioro

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

W regionie metropolitarnym Chile spadł śnieg. To dosyć rzadko spotykane zjawisko w tym miejscu. Opady doprowadziły do przerw w dostawach prądu u kilkuset tysięcy odbiorców.

W tej stolicy takie opady to rzadkość

W tej stolicy takie opady to rzadkość

Źródło:
Reuters, ecuavisa.com

We wtorek w amerykańskim stanie Michigan przeszły burze z ulewami i silnym wiatrem, odnotowano kilka tornad. Żywioł uszkodził dach placówki firmy kurierskiej, około 50 osób było uwięzionych w budynku. Zniszczone zostały obiekty w parku domów mobilnych, kilkanaście osób zostało rannych. Władze i meteorolodzy ostrzegali przed groźnymi warunkami pogodowymi.

Tornada w Michigan. Kilkadziesiąt osób było uwięzionych w  budynku firmy kurierskiej

Tornada w Michigan. Kilkadziesiąt osób było uwięzionych w budynku firmy kurierskiej

Źródło:
PAP, CNN

Za nami najcieplejszy kwiecień globalnie w historii pomiarów - poinformował unijny program Copernicus Climate Change Service (C3S). Był to 11. miesiąc z kolei, kiedy pobity został rekord temperatury na całym świecie. Niepokojące dane dotyczą także mórz i oceanów.

Kwiecień to kolejny miesiąc, który pobił niechlubny rekord

Kwiecień to kolejny miesiąc, który pobił niechlubny rekord

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl, Copernicus C3S

Pierwszy załogowy lot misji Starliner od Boeinga nie obędzie się w piątek - przekazała NASA w oświadczeniu. Powodem zmiany daty jest wymiana zaworu ciśnieniowego. Według amerykańskiej agencji kosmicznej statek mógłby zostać wystrzelony najwcześniej 17 maja.

Starliner nie ma dobrej passy. Jest nowa data próby startu

Starliner nie ma dobrej passy. Jest nowa data próby startu

Źródło:
Reuters, NASA, tvnmeteo.pl

Drzewo przewróciło się we wtorek na jedną z najbardziej ruchliwych ulic w Kuala Lumpur, stolicy Malezji. Jedna osoba zginęła, a dwie zostały ranne, uszkodzonych zostało także kilkanaście samochodów.

Drzewo runęło w centrum miasta. Zginęła jedna osoba, ranni

Drzewo runęło w centrum miasta. Zginęła jedna osoba, ranni

Źródło:
Reuters

Wspinający się w weekend po górze Yandang w Chinach przeżyli długie chwile grozy. Na trasie doszło do korku z powodu zbyt dużej liczby turystów. Część z nich utknęła na klifie, mając za plecami przepaść.

Utknęli na ponad godzinę nad przepaścią

Utknęli na ponad godzinę nad przepaścią

Źródło:
CNN, tvnmeteo.pl

Mieszkańcy Oklahomy mają za sobą niespokojną noc. Przez stan przetoczyły się burze, wraz z nimi pojawiło się tornado. Zginęła jedna osoba, a wiele jest rannych. Żywioł niszczył domy i łamał drzewa. Gwałtowna pogoda nie oszczędziła też sąsiednich stanów. W Kansas wyładowaniom towarzyszyły opady gradu, który miejscami osiągał wielkość jabłek.

Niebo ciemne jak atrament, grad wielkości jabłek. Jedna osoba nie żyje

Niebo ciemne jak atrament, grad wielkości jabłek. Jedna osoba nie żyje

Źródło:
CNN, ABC News, tvnmeteo.pl

Jodła pospolita, która ma prawie 56 metrów wysokości i rośnie w Pienińskim Parku Narodowym, jest najwyższym rodzimym drzewem w naszym kraju. Ustalili to badacze z Katedry Bioróżnorodności Leśnej Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie.

Oto najwyższe rodzime drzewo w Polsce

Oto najwyższe rodzime drzewo w Polsce

Źródło:
PAP

Niedziela przyniosła części kraju burze. Wiał też silny wiatr, który spowodował, że nad drogą ekspresową pod Szczecinkiem pojawiła się potężna chmura piasku. Nagranie otrzymaliśmy na Kontakt 24.

"Było widać lekką panikę". Tumany piachu nad drogą ekspresową pod Szczecinkiem

"Było widać lekką panikę". Tumany piachu nad drogą ekspresową pod Szczecinkiem

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt 24

Koniec majówki to również koniec bardzo ciepłej pogody. Jakie jeszcze niespodzianki przyniesie nam aura? Sprawdź długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: nieuchronnie zbliża się ochłodzenie

Pogoda na 16 dni: nieuchronnie zbliża się ochłodzenie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Na Mauritiusie odnotowuje się coraz więcej przypadków leptospirozy u ludzi - choroby zakaźnej, przenoszonej przez szczury. Od początku roku stwierdzono dwadzieścia zakażeń. Gryzonie uznawane są na wyspie za prawdziwą plagę.

Leptospiroza na rajskiej wyspie. Coraz więcej przypadków zakażeń

Leptospiroza na rajskiej wyspie. Coraz więcej przypadków zakażeń

Źródło:
PAP, defimedia.info

Moment, w którym tornado zniszczyło budynek przemysłowy w Nebrasce, został zarejestrowany przez kamerę samochodową. W momencie uderzenia żywiołu wewnątrz znajdowało się 70 osób, spośród których część została uwięziona pod gruzami.

Wystarczyła chwila, by z powierzchni ziemi zniknął budynek pełen ludzi. Nagranie

Wystarczyła chwila, by z powierzchni ziemi zniknął budynek pełen ludzi. Nagranie

Źródło:
Reuters, 1011 Now, tvnmeteo.pl

Gniazda trzmieli podgrzewają się na skutek zmian klimatycznych. Naukowcy z Belgii i Kanady przeanalizowali preferencje termiczne gatunków z całego świata i odkryli, że wiele z nich cierpi z powodu wzrostu temperatury. Zbyt gorące warunki w gnieździe mają poważny wpływ na rozwój larw i zdrowie dorosłych owadów.

Trzmiele "gotują się" w gniazdach

Trzmiele "gotują się" w gniazdach

Źródło:
The Guardian, Frontiers

Krowy poturbowały pielgrzymów idących słynną trasą Camino de Santiago. Jedna osoba odniosła ciężkie obrażenia. To nie pierwszy podobny przypadek w ciągu ostatnich tygodni - do ataku na pątników doszło także w marcu.

Krowy zaatakowały pielgrzymów na Camino de Santiago

Krowy zaatakowały pielgrzymów na Camino de Santiago

Źródło:
PAP, ABC Castilla y León, hoy.es

Kobieta zmarła na skutek upadku ze słynnych klifów Moheru w Irlandii. Do zdarzenia doszło w sobotnie popołudnie. Jak przekazały lokalne media, gdy doszło do tragedii, kobieta była na wycieczce ze znajomymi.

Tragiczny wypadek w kultowym miejscu

Tragiczny wypadek w kultowym miejscu

Źródło:
RTE, BBC

Burze z ulewami nawiedziły w czwartek wschodnią Chorwację. Jak przekazały lokalne media, woda szybko wypełniła ulice miasta Slavonski Brod, porywając ze sobą samochody. Żywioł przyniósł ze sobą również intensywne opady gradu.

Auta spływały ulicami, miasto pokryła płachta gradu

Auta spływały ulicami, miasto pokryła płachta gradu

Źródło:
PAP, startnews.hr

W taki sposób na Słońce nie możemy patrzeć na co dzień. Sonda ESA Solar Orbiter zarejestrowała z bliska wyrzuty plazmy z korony słonecznej - dzięki temu nasza gwiazda przypomina puszystą kulę. Ten niesamowity i hipnotyzujący widok można zobaczyć na nagraniu.

Słońce niczym puszysta kula. Nagranie

Słońce niczym puszysta kula. Nagranie

Źródło:
ESA, Universe Today, tvnmeteo.pl

O dużym szczęściu może mówić pewien funkcjonariusz policji z Teksasu, który wpadł samochodem do dziury w drodze powstałej w wyniku opadów deszczu. Mężczyzna trafił do szpitala, doznał tylko powierzchownych obrażeń.

Policjant wpadł autem do dziury w drodze

Policjant wpadł autem do dziury w drodze

Źródło:
KWTX, tvnmeteo.pl

Powodzie w Kenii, będące konsekwencją ulewnych deszczy, doprowadziły do śmierci co najmniej 210 osób. Jak przekazał prezydent kraju William Ruto, prognozy na najbliższy czas są niepokojące. - Sytuacja będzie eskalować - mówił. Do lądu zbliża się cyklon Hidaya, który oprócz opadów niesie ze sobą silny wiatr i niebezpieczne fale.

"Nie widać końca tego niebezpiecznego okresu"

"Nie widać końca tego niebezpiecznego okresu"

Źródło:
Reuters

W czwartek późnym wieczorem na niebie nad Polską można było zobaczyć nietypowe zjawisko. Była to rozległa, jasna chmura, kierująca się na północ. Jej zdjęcia otrzymaliśmy na Kontakt 24. Pojawiły się pytania na temat tego, co mogło być przyczyną tego widoku.

Tajemnicze światło na niebie. Co leciało nad Polską

Tajemnicze światło na niebie. Co leciało nad Polską

Aktualizacja:
Źródło:
"Z głową w gwiazdach", tvnmeteo.pl, Kontakt 24

Węże coraz częściej atakują mieszkańców południowej Chorwacji. Do ostatniego ataku doszło w tym tygodniu, kiedy to gad pokąsał kobietę na jej własnym podwórku. W kraju żyją trzy gatunki jadowitych żmij, których populacje stają się coraz większe.

Ataki jadowitych węży coraz częstsze w Chorwacji. "Mieszkańcy są zaniepokojeni"

Ataki jadowitych węży coraz częstsze w Chorwacji. "Mieszkańcy są zaniepokojeni"

Źródło:
PAP, Slobodna Dalmacija, dnevno.hr